Loading...
अथर्ववेद > काण्ड 6 > सूक्त 92

काण्ड के आधार पर मन्त्र चुनें

  • अथर्ववेद का मुख्य पृष्ठ
  • अथर्ववेद - काण्ड 6/ सूक्त 92/ मन्त्र 1
    सूक्त - अथर्वा देवता - वाजी छन्दः - जगती सूक्तम् - वाजी सूक्त

    वात॑रंहा भव वाजिन्यु॒ज्यमा॑न॒ इन्द्र॑स्य याहि प्रस॒वे मनो॑जवाः। यु॒ञ्जन्तु॑ त्वा म॒रुतो॑ वि॒श्ववे॑दस॒ आ ते॒ त्वष्टा प॒त्सु ज॒वं द॑धातु ॥

    स्वर सहित पद पाठ

    वात॑ऽरंहा: । भ॒व॒ । वा॒जि॒न् । यु॒ज्यमा॑न: । इन्द्र॑स्य । या॒हि॒ । प्र॒ऽस॒वे । मन॑:ऽजवा: । यु॒ञ्जन्तु॑ । त्वा॒ । म॒रुत॑: । वि॒श्वऽवे॑दस: । आ । ते॒ । त्वष्टा॑ । प॒त्ऽसु । ज॒वम् । द॒धा॒तु॒ ॥९२.१॥


    स्वर रहित मन्त्र

    वातरंहा भव वाजिन्युज्यमान इन्द्रस्य याहि प्रसवे मनोजवाः। युञ्जन्तु त्वा मरुतो विश्ववेदस आ ते त्वष्टा पत्सु जवं दधातु ॥

    स्वर रहित पद पाठ

    वातऽरंहा: । भव । वाजिन् । युज्यमान: । इन्द्रस्य । याहि । प्रऽसवे । मन:ऽजवा: । युञ्जन्तु । त्वा । मरुत: । विश्वऽवेदस: । आ । ते । त्वष्टा । पत्ऽसु । जवम् । दधातु ॥९२.१॥

    अथर्ववेद - काण्ड » 6; सूक्त » 92; मन्त्र » 1

    पदार्थ -

    १. हे (वाजिन्) = शक्तिशालिन् ! (युज्यमान:) = चित्तवृत्ति को एकाग्न करता हुआ तू (वातरंहा भव) = वायु के समान वेगवाला हो-स्फूर्ति से सब कार्यों को करनेवाला हो। (मनोजवा:) = मन के वेगवाला-प्रबल मानसिक शक्तिवाला तू (इन्द्रस्य) = परमैश्वर्यशाली प्रभु की (प्रसवे) = प्रेरणा में (याहि) = गति कर । २. (विश्ववेदसः) = सम्पूर्ण ज्ञानवाले (मरुतः) = मितरावी-कम बोलनेवाले-ज्ञानी पुरुष (त्वा युजन्तु) = प्रेरणा देते हुए तुझे कर्तव्यों में नियुक्त करें। (त्वष्टा) = निर्माता प्रभु (ते पात्सु) = तेरे पैरों में (जवं दधातु) = वेग धारण करें-तुझे शक्ति दें।

    भावार्थ -

    प्रभु से शक्ति प्राप्त करके, ज्ञानियों से मार्गदर्शन कराया जाकर तु दृढ मानस शक्तिवाला होकर, कार्यों में स्फूर्ति से व्याप्त होनेवाला हो।

    इस भाष्य को एडिट करें
    Top