ऋग्वेद - मण्डल 10/ सूक्त 151/ मन्त्र 2
ऋषि: - श्रद्धा कामायनी
देवता - श्रद्धा
छन्दः - विराडनुष्टुप्
स्वरः - गान्धारः
प्रि॒यं श्र॑द्धे॒ दद॑तः प्रि॒यं श्र॑द्धे॒ दिदा॑सतः । प्रि॒यं भो॒जेषु॒ यज्व॑स्वि॒दं म॑ उदि॒तं कृ॑धि ॥
स्वर सहित पद पाठप्रि॒यम् । श्र॒द्धे॒ । दद॑तः । प्रि॒यम् । श्र॒द्धे॒ । दिदा॑सतः । प्रि॒यम् । भो॒जेषु॑ । यज्व॑सु । इ॒दम् । मे॒ । उ॒दि॒तम् । कृ॒धि॒ ॥
स्वर रहित मन्त्र
प्रियं श्रद्धे ददतः प्रियं श्रद्धे दिदासतः । प्रियं भोजेषु यज्वस्विदं म उदितं कृधि ॥
स्वर रहित पद पाठप्रियम् । श्रद्धे । ददतः । प्रियम् । श्रद्धे । दिदासतः । प्रियम् । भोजेषु । यज्वसु । इदम् । मे । उदितम् । कृधि ॥ १०.१५१.२
ऋग्वेद - मण्डल » 10; सूक्त » 151; मन्त्र » 2
अष्टक » 8; अध्याय » 8; वर्ग » 9; मन्त्र » 2
Acknowledgment
अष्टक » 8; अध्याय » 8; वर्ग » 9; मन्त्र » 2
Acknowledgment
भाष्य भाग
हिन्दी (1)
पदार्थ
(श्रद्धे) हे सद्-आस्था (मे) मेरे (इदम्-उदितम्) मेरे इस घोषित वचन को (ददतः) दान देते हुए मनुष्य का (प्रियं कृधि) कल्याण कर (श्रद्धे) हे सद्-आस्था ! (दिदासतः) देने की इच्छा रखनेवाले मनुष्य का कल्याण कर (भोजेषु) दान के भोक्ता जनों में तथा (यज्वसु) दक्षिणा ग्रहण करनेवाले ऋत्विजों में कल्याण कर ॥२॥
भावार्थ
श्रद्धा ऐश्वर्य के ऊँचे स्थान पर बैठती है, इसलिए श्रद्धायुक्त मेरे ये घोषित वचन सफल हों, दान देते हुए का और दान देने की इच्छा रखते हुए का कल्याण हो और दान का भोग करनेवालों का भी कल्याण हो और यज्ञ की दक्षिणा लेते ऋत्विजों का भी कल्याण हो, इस प्रकार श्रद्धा से देनेवाले श्रद्धा से यज्ञ करानेवाले, श्रद्धा से खानेवाले और श्रद्धा से दक्षिणा लेनेवाले ये सब श्रद्धायुक्त हों ॥२॥
संस्कृत (1)
पदार्थः
(श्रद्धे मे-इदम्-उदितम्) हे श्रद्धे सत्-आस्थे ममेदं घोषितवचनम् (ददतः प्रियं कृधि) दानं प्रयच्छतो जनस्य प्रियं कल्याणं कुरु (श्रद्धे दिदासतः प्रियम्) हे सदास्थे ! दातुमिच्छतः प्रियं कल्याणं कुरु (भोजेषु यज्वसु) दानस्य भोक्तृषु दक्षिणां गृहीतवत्सु खल्वृत्विक्षु प्रियं कल्याणं कुरु ॥२॥
English (1)
Meaning
O Shraddha, faith committed to truth, reason and more, do good to the faithful who give. Shraddha, do good to the faithful disposed to give. Do good to those who give and those who receive. Do good to the performers as well as to the beneficiaries of yajna. Pray do this and justify what I have said of faith and truth.
मराठी (1)
भावार्थ
श्रद्धा ऐश्वर्याच्या उच्च स्थानी असते. त्यासाठी श्रद्धेबाबत माझे वचन सफल व्हावे. दान देणाऱ्याचे, दान देण्याची इच्छा ठेवणाऱ्याचे कल्याण व्हावे व दानाचा भोग करणाऱ्याचेही कल्याण व्हावे. यज्ञाची दक्षिणा घेत ऋत्विजांचे कल्याण व्हावे. या प्रकारे श्रद्धेने देणारे, श्रद्धेने यज्ञ करविणारे, श्रद्धेने खाणारे व श्रद्धेने दक्षिणा घेणारे हे सर्व श्रद्धायुक्त असावे. ॥२॥
Acknowledgment
Book Scanning By:
Sri Durga Prasad Agarwal
Typing By:
N/A
Conversion to Unicode/OCR By:
Dr. Naresh Dhiman
Donation for Typing/OCR By:
N/A
First Proofing By:
Acharya Chandra Dutta Sharma
Second Proofing By:
Pending
Third Proofing By:
Pending
Donation for Proofing By:
N/A
Databasing By:
Sri Jitendra Bansal
Websiting By:
Sri Raj Kumar Arya
Donation For Websiting By:
Shri Virendra Agarwal
Co-ordination By:
Sri Virendra Agarwal