Loading...
ऋग्वेद मण्डल - 8 के सूक्त 59 के मन्त्र
1 2 3 4 5 6 7
मण्डल के आधार पर मन्त्र चुनें
अष्टक के आधार पर मन्त्र चुनें
  • ऋग्वेद का मुख्य पृष्ठ
  • ऋग्वेद - मण्डल 8/ सूक्त 59/ मन्त्र 1
    ऋषिः - सुपर्णः काण्वः देवता - इन्द्रावरुणौ छन्दः - जगती स्वरः - निषादः

    इ॒मानि॑ वां भाग॒धेया॑नि सिस्रत॒ इन्द्रा॑वरुणा॒ प्र म॒हे सु॒तेषु॑ वाम् । य॒ज्ञेय॑ज्ञे ह॒ सव॑ना भुर॒ण्यथो॒ यत्सु॑न्व॒ते यज॑मानाय॒ शिक्ष॑थः ॥

    स्वर सहित पद पाठ

    इ॒मानि॑ । वा॒म् । भा॒ग॒ऽधेया॑नि । सि॒स्र॒ते॒ । इन्द्रा॑वरुणा । प्र । म॒हे । सु॒तेषु॑ । वा॒म् । य॒ज्ञेऽय॑ज्ञे । ह॒ । सव॑ना । भु॒र॒ण्यथः॑ । यत् । सु॒न्व॒ते । यज॑मानाय । शिक्ष॑थः ॥


    स्वर रहित मन्त्र

    इमानि वां भागधेयानि सिस्रत इन्द्रावरुणा प्र महे सुतेषु वाम् । यज्ञेयज्ञे ह सवना भुरण्यथो यत्सुन्वते यजमानाय शिक्षथः ॥

    स्वर रहित पद पाठ

    इमानि । वाम् । भागऽधेयानि । सिस्रते । इन्द्रावरुणा । प्र । महे । सुतेषु । वाम् । यज्ञेऽयज्ञे । ह । सवना । भुरण्यथः । यत् । सुन्वते । यजमानाय । शिक्षथः ॥ ८.५९.१

    ऋग्वेद - मण्डल » 8; सूक्त » 59; मन्त्र » 1
    अष्टक » 6; अध्याय » 4; वर्ग » 30; मन्त्र » 1
    Acknowledgment

    इंग्लिश (1)

    Meaning

    Indra and Varuna, power and judgement of divinity, these are your contributions to life which in this grand yajna of human life vibrate in the yajnic projects of life inspired by you: In every yajna of life you energise and shine the holy activities when you bless and inspire the yajamana who creates and contributes to the joy of life.

    मराठी (1)

    भावार्थ

    प्रत्येक व्यक्ती जगात जीवन यज्ञ करत आहे, त्याचा आत्मा यजमान आहे. जो प्रभूकडून शक्ती, न्याय व प्रेमभावनेची प्रेरणा प्राप्त करत आहे. माणसाची प्रत्येक क्रिया ईश्वरीय शक्ती, प्रेम व न्यायभावनेने प्रेरित असली पाहिजे. ॥१॥

    हिन्दी (1)

    पदार्थ

    हे (इन्द्रावरुणा) शक्ति तथा न्याय व प्रेम भावना की प्रतीक दिव्य शक्तियो! (इमानि वाम्) ये तुम्हारे (भागधेयानि) गुण हैं जो (प्रमहे) मेरे प्रकृष्ट जीवन-यज्ञ में (वाम्) तुम से (सुतेषु) प्रेरित ऐश्वर्यों में (सिस्रते) आते हैं। (यत्) जब तुम (सुन्वते) जीवन-यज्ञ करते हुए (यजमानाय) यज्ञ के यजमान 'आत्मा' को (शिक्षथः) सिखाते हो तो (ह) निश्चय ही (यज्ञेयज्ञे) प्रत्येक व्यक्ति रूपी जीवन-यज्ञ में (सवना) ऐश्वर्य प्राप्त करने वाले क्रियाकाण्ड को (भुरण्यथः) शीघ्र पहुँचाते हो॥१॥

    भावार्थ

    संसार में हर व्यक्ति ही जीवन-यज्ञ कर रहा है--उसका आत्मा है यजमान जो प्रभु से शक्ति, न्याय व प्रेम भावना की प्रेरणा प्राप्त करता है। मनुष्य का प्रत्येक क्रिया-कलाप ईश्वरीय शक्ति, प्रेम तथा न्याय भावना से प्रेरित हो॥१॥

    Top