English
अथर्ववेद - काण्ड 2/ सूक्त 12/ मन्त्र 4
सूक्त - भरद्वाजः
देवता - आदित्यगणः, वसुगणः, पितरः, अङ्गिरसः
छन्दः - त्रिष्टुप्
सूक्तम् - शत्रुनाशन सूक्त
अ॑शी॒तिभि॑स्ति॒सृभिः॑ साम॒गेभि॑रादि॒त्येभि॒र्वसु॑भि॒रङ्गि॑रोभिः। इ॑ष्टापू॒र्तम॑वतु नः पितॄ॒णामामुं द॑दे॒ हर॑सा॒ दैव्ये॑न ॥
स्वर सहित पद पाठअ॒शी॒तिऽभि॑: । ति॒सृभि॑: । सा॒म॒ऽगेभि॑: । आ॒दि॒त्येभि॑: । वसु॑ऽभि: । अङ्गि॑र:ऽभि: । इ॒ष्टा॒पू॒र्तम् । अ॒व॒तु॒ । न॒: । पि॒तृ॒णाम् । आ । अ॒मुम् । द॒दे॒ । हर॑सा । दैव्ये॑न ॥१२.४॥
स्वर रहित मन्त्र
अशीतिभिस्तिसृभिः सामगेभिरादित्येभिर्वसुभिरङ्गिरोभिः। इष्टापूर्तमवतु नः पितॄणामामुं ददे हरसा दैव्येन ॥
स्वर रहित पद पाठअशीतिऽभि: । तिसृभि: । सामऽगेभि: । आदित्येभि: । वसुऽभि: । अङ्गिर:ऽभि: । इष्टापूर्तम् । अवतु । न: । पितृणाम् । आ । अमुम् । ददे । हरसा । दैव्येन ॥१२.४॥
अथर्ववेद - काण्ड » 2; सूक्त » 12; मन्त्र » 4
मन्त्र विषय - সর্বরক্ষোপদেশঃ
भाषार्थ -
(তিসৃভিঃ) তিনটি (অশীতিভিঃ) ব্যাপ্তি [অর্থাৎ ঈশ্বর, জীব ও প্রকৃতি] দ্বারা (সামগেভিঃ=০–গৈঃ) মোক্ষবিদ্যা [ব্রহ্মবিদ্যা] গায়নকারী, (আদিত্যেভিঃ=০–ত্যৈঃ) সর্বদা দীপ্যমান, (বসুভিঃ) প্রশস্ত গুণী (অঙ্গিরোভিঃ) জ্ঞানী পুরুষদের সাথে (পিতৄণাম্) রক্ষক পিতরগণের [পিতার সমান উপকারীদের] (ইষ্টাপূর্তম্) যজ্ঞ, বেদাধ্যয়ন, অন্নদানাদি পুণ্য কর্ম (নঃ) আমাদের (অবতু) তৃপ্ত করুক, (দৈব্যেন) বিদ্বানদের সম্বন্ধী (হরসা) তেজ দ্বারা (অমুম্) সেই [দুষ্ট]কে (আ+দদে) আমি ধরি ॥৪॥
भावार्थ - রাজা বহু সত্যবাদী, সত্যপরাক্রমী, সর্বহিতৈষী, নিষ্কপট, বিদ্বানদের সম্মতি ও সহায়তা এবং উত্তম-মহান পুরুষদের পুণ্য কর্মের অনুকরণ ও দুষ্টদের শাস্তি প্রদান দ্বারা প্রজাদের মধ্যে শান্তি স্থাপিত করে সদা সুখী থাকুক ॥৪॥
इस भाष्य को एडिट करें