English
अथर्ववेद - काण्ड 2/ सूक्त 14/ मन्त्र 5
सूक्त - चातनः
देवता - शालाग्निः
छन्दः - अनुष्टुप्
सूक्तम् - दस्युनाशन सूक्त
यदि॒ स्थ क्षे॑त्रि॒याणां॒ यदि॑ वा॒ पुरु॑षेषिताः। यदि॒ स्थ दस्यु॑भ्यो जा॒ता नश्य॑ते॒तः स॒दान्वाः॑ ॥
स्वर सहित पद पाठयदि॑ । स्थ । क्षे॒त्रि॒याणा॑म् । यदि॑ । वा॒ । पुरु॑षऽइषिता: । यदि॑ । स्थ । दस्यु॑ऽभ्य: । जा॒ता: । नश्य॑त । इ॒त: । स॒दान्वा॑: ॥१४.५॥
स्वर रहित मन्त्र
यदि स्थ क्षेत्रियाणां यदि वा पुरुषेषिताः। यदि स्थ दस्युभ्यो जाता नश्यतेतः सदान्वाः ॥
स्वर रहित पद पाठयदि । स्थ । क्षेत्रियाणाम् । यदि । वा । पुरुषऽइषिता: । यदि । स्थ । दस्युऽभ्य: । जाता: । नश्यत । इत: । सदान्वा: ॥१४.५॥
अथर्ववेद - काण्ड » 2; सूक्त » 14; मन्त्र » 5
मन्त्र विषय - অলক্ষ্মীর্মনুষ্যৈঃ প্রয়ত্নেন নাশনীয়া
भाषार्थ -
[হে পীড়া-সমূহ !] (যদি) যদি (ক্ষেত্রিয়াণাম্) শরীরসম্বন্ধী, বা বংশসম্বন্ধী রোগের (বা) অথবা (যদি) যদি (পুরুষেষিতাঃ) অন্য পুরুষদের দ্বারা প্রেষিত (স্থ) হও, (যদি) যা (দস্যুভ্যঃ) চোর আদি দ্বারা (জাতাঃ স্থ) প্রকট হয়েছে, সেই তুমি (সদান্বাঃ) হে সদা উল্লাসকারী, অথবা, দানবদের সাথে অবস্থানকারী [পীড়া-সমূহ !] (ইতঃ) এখান থেকে (নশ্যত) সরে যাও/অপসারিত হও॥৫॥
भावार्थ - মনুষ্য নিজের কুপথ্যসেবন, ব্রহ্মচর্য আদির খণ্ডন থেকে অথবা মাতা-পিতা আদির কুসংস্কার থেকে, শারীরিক বা অধ্যাত্মিক ও শত্রু চোর আদির অন্যথা ব্যবহার দ্বারা আধিভৌতিক পীড়া প্রাপ্ত হয়। মনুষ্য পুরুষার্থ দ্বারা সব প্রকারের ক্লেশের নাশ করে আনন্দে থাকুক ॥৫॥
इस भाष्य को एडिट करें