English
अथर्ववेद - काण्ड 2/ सूक्त 27/ मन्त्र 5
सूक्त - कपिञ्जलः
देवता - ओषधिः
छन्दः - अनुष्टुप्
सूक्तम् - शत्रुपराजय सूक्त
तया॒हं शत्रू॑न्त्साक्ष॒ इन्द्रः॑ सालावृ॒काँ इ॑व। प्राशं॒ प्रति॑प्राशो जह्यर॒सान्कृ॑ण्वोषधे ॥
स्वर सहित पद पाठतया॑ । अ॒हम् । शत्रु॑न् । सा॒क्षे॒ । इन्द्र॑: । सा॒ला॒वृ॒कान्ऽइ॑व । प्राश॑म् । प्रति॑ऽप्राश: । ज॒हि॒ । अ॒र॒सान् । कृ॒णु॒ । ओ॒ष॒धे॒ ॥२७.५॥
स्वर रहित मन्त्र
तयाहं शत्रून्त्साक्ष इन्द्रः सालावृकाँ इव। प्राशं प्रतिप्राशो जह्यरसान्कृण्वोषधे ॥
स्वर रहित पद पाठतया । अहम् । शत्रुन् । साक्षे । इन्द्र: । सालावृकान्ऽइव । प्राशम् । प्रतिऽप्राश: । जहि । अरसान् । कृणु । ओषधे ॥२७.५॥
अथर्ववेद - काण्ड » 2; सूक्त » 27; मन्त्र » 5
मन्त्र विषय - বুদ্ধ্যা বিবাদঃ কর্ত্তব্য ইত্যুপদিশ্যতে
भाषार्थ -
(অহম্) আমি যেন (তয়া) সেই [ঔষধিরূপ বুদ্ধি] দ্বারা (শত্রূন্) শত্রুদের (সাক্ষে) পরাজিত করি, (ইন্দ্রঃ) ঐশ্বর্যশালী [গৃহপতি] (সালাবৃকান্ ইব) যেমন ঘরের নেকড়ে, কুকুর, বিড়াল ইত্যাদিকে। (প্রাশম্) আমার [বাদীর] (প্রতিপ্রাশঃ) প্রতিবাদীদের (জহি) নাশ করো, (ওষধে) হে তাপ পানকারী [ঔষধির সমান বুদ্ধি ! সেই সকলকে] (অরসান্) ক্ষীণ/নীরস (কৃণু) করো ॥৫॥
भावार्थ - যেমন ওষধিবল দ্বারা রোগ নিবৃত্ত হয়, সেভাবেই মনুষ্য বুদ্ধিবল দ্বারা, নিজের দোষ ও শত্রুদের নাশ করে আনন্দ লাভ করুক ॥৫॥
इस भाष्य को एडिट करें