English
अथर्ववेद - काण्ड 20/ सूक्त 87/ मन्त्र 5
प्रेन्द्र॑स्य वोचं प्रथ॒मा कृ॒तानि॒ प्र नूत॑ना म॒घवा॒ या च॒कार॑। य॒देददे॑वी॒रस॑हिष्ट मा॒या अथा॑भव॒त्केव॑लः॒ सोमो॑ अस्य ॥
स्वर सहित पद पाठप्र । इन्द्र॑स्य । वो॒च॒म् । प्र॒थ॒मा । कृ॒तानि॑ । प्र । नूत॑ना । म॒घऽवा॑ । या । च॒कार॑ ॥ य॒दा । इत् । अदे॑वी: । अस॑हिष्ट । मा॒या: । अथ॑ । अ॒भ॒व॒त् । केव॑ल: । सोम॑: । अ॒स्य॒ ॥८७.५॥
स्वर रहित मन्त्र
प्रेन्द्रस्य वोचं प्रथमा कृतानि प्र नूतना मघवा या चकार। यदेददेवीरसहिष्ट माया अथाभवत्केवलः सोमो अस्य ॥
स्वर रहित पद पाठप्र । इन्द्रस्य । वोचम् । प्रथमा । कृतानि । प्र । नूतना । मघऽवा । या । चकार ॥ यदा । इत् । अदेवी: । असहिष्ट । माया: । अथ । अभवत् । केवल: । सोम: । अस्य ॥८७.५॥
अथर्ववेद - काण्ड » 20; सूक्त » 87; मन्त्र » 5
मन्त्र विषय - পুরুষার্থিলক্ষণোপদেশঃ
भाषार्थ -
(ইন্দ্রস্য) ইন্দ্রের [মহাপ্রতাপী বীরের] (প্রথমা) প্রাচীন ও (নূতনা) নবীন (কৃতানি) কৃতকর্ম সমূহ, (যা) যা (মঘবা) সেই মহাধনী (চকার) সম্পন্ন করেছে, (প্র প্র) অতি উত্তমরূপে তা (বোচম্) আমি বর্ণনা করছি/করি। (যদা) যখন (ইৎ) ই (অদেবীঃ) অদেবী [বিদ্বানের বিরুদ্ধ, আসুরিক] (মায়াঃ) মায়াকে [ছল-কপট ক্রিয়াকে] (অসহিষ্ট) জয় করেছে, (অথ) তখনই (সোমঃ) সোম [অমৃতরস অর্থাৎ মোক্ষ সুখ] (অস্য) সেই [পুরুষার্থীর] (কেবলঃ) সেবনীয় (অভবৎ) হয়েছে ॥৫॥
भावार्थ - যখন মনুষ্য প্রাচীন ও নবীন বিদ্বানদের সিদ্ধান্ত বিচারপূর্বক দুষ্কর্মের বিনাশ করে তখন মনুষ্য মোক্ষ সুখ লাভ করে ॥৫॥
इस भाष्य को एडिट करें