English
अथर्ववेद - काण्ड 3/ सूक्त 23/ मन्त्र 6
सूक्त - ब्रह्मा
देवता - चन्द्रमाः, योनिः
छन्दः - स्कन्धोग्रीवी बृहती
सूक्तम् - वीरप्रसूति सूक्त
यासां॒ द्यौष्पि॒ता पृ॑थि॒वी मा॒ता स॑मु॒द्रो मूलं॑ वी॒रुधां॑ ब॒भूव॑। तास्त्वा॑ पुत्र॒विद्या॑य॒ दैवीः॒ प्राव॒न्त्वोष॑धयः ॥
स्वर सहित पद पाठयासा॑म् । द्यौ: । पि॒ता । पृ॒थि॒वी । मा॒ता । स॒मु॒द्र: । मूल॑म् । वी॒रुधा॑म् । ब॒भूव॑ । ता: । त्वा॒ । पु॒त्र॒ऽविद्या॑य । दैवी॑: । प्र । अ॒व॒न्तु॒ । ओष॑धय: ॥२३.६॥
स्वर रहित मन्त्र
यासां द्यौष्पिता पृथिवी माता समुद्रो मूलं वीरुधां बभूव। तास्त्वा पुत्रविद्याय दैवीः प्रावन्त्वोषधयः ॥
स्वर रहित पद पाठयासाम् । द्यौ: । पिता । पृथिवी । माता । समुद्र: । मूलम् । वीरुधाम् । बभूव । ता: । त्वा । पुत्रऽविद्याय । दैवी: । प्र । अवन्तु । ओषधय: ॥२३.६॥
अथर्ववेद - काण्ड » 3; सूक्त » 23; मन्त्र » 6
मन्त्र विषय - বীরসন্তানোৎপাদনোপদেশঃ
भाषार्थ -
(যাসাম্ বীরুধাম্) যে বিরোহণশীল অন্নাদি ঔষধির (দ্যৌঃ) সূর্য (পিতা) পালনকারী, (পৃথিবী) পৃথিবী (মাতা) নির্মাত্রী, এবং (সমুদ্রঃ) সমুদ্র [জল] (মূলম্) মূল (বভূব) হয়েছে, (তাঃ) সেই (দেবীঃ) দিব্য গুণান্বিত (ওষধয়ঃ) ঔষধি-সমূহ (পুত্রবিদ্যায়) সন্তান পানের জন্য (ত্বা) তোমার (প্র) উত্তমরূপে (অবন্তু) রক্ষা করুক ॥৬॥
भावार्थ - অন্নাদি অনেক ঔষধি সূর্য দ্বারা বৃষ্টি ও আলো পেয়ে পৃথিবী এবং জলের সংযোগে উৎপন্ন হয়, সেগুলোর মধ্যে উত্তম-উত্তম বলবর্ধক ঔষধির যথাবিধি সেবন দ্বারা মাতা পিতা উত্তম সন্তান উৎপন্ন করুক ॥৬॥
इस भाष्य को एडिट करें