English
अथर्ववेद - काण्ड 3/ सूक्त 24/ मन्त्र 6
सूक्त - भृगुः
देवता - वनस्पतिः, प्रजापतिः
छन्दः - अनुष्टुप्
सूक्तम् - समृद्धि प्राप्ति सूक्त
ति॒स्रो मात्रा॑ गन्ध॒र्वाणां॒ चत॑स्रो गृ॒हप॑त्न्याः। तासां॒ या स्फा॒ति॒मत्त॑मा॒ तया॑ त्वा॒भि मृ॑शामसि ॥
स्वर सहित पद पाठति॒स्र: । मात्रा॑: । ग॒न्ध॒र्वाणा॑म् । चत॑स्र: । गृ॒हऽप॑त्न्या: । तासा॑म् । या । स्फा॒ति॒मत्ऽत॑मा । तया॑ । त्वा॒ । अ॒भि । मृ॒शा॒म॒सि॒ ॥२४.६॥
स्वर रहित मन्त्र
तिस्रो मात्रा गन्धर्वाणां चतस्रो गृहपत्न्याः। तासां या स्फातिमत्तमा तया त्वाभि मृशामसि ॥
स्वर रहित पद पाठतिस्र: । मात्रा: । गन्धर्वाणाम् । चतस्र: । गृहऽपत्न्या: । तासाम् । या । स्फातिमत्ऽतमा । तया । त्वा । अभि । मृशामसि ॥२४.६॥
अथर्ववेद - काण्ड » 3; सूक्त » 24; मन्त्र » 6
मन्त्र विषय - ধান্যসমৃদ্ধিকর্মোপদেশঃ
भाषार्थ -
(তিস্রঃ) তিন (মাত্রাঃ) মাত্রা [ভাগ] (গন্ধর্বাণাম্) বিদ্যা বা পৃথিবী ধারণকারীর, এবং (চতস্রঃ) চার (গৃহপত্ন্যাঃ) গৃহপত্নী [ঘরের পালন শক্তি] এর [হোক], (তাসাম্) সেই সব [মাত্রা] থেকে (যা) যা (স্ফাতিমত্তমা) অত্যন্ত সমৃদ্ধযুক্তা, (তয়া) সেই [মাত্রা] দ্বারা (ত্বা) তোমাকে (অভি) সর্বতোভাবে/সব দিক থেকে (মৃশামসি=০-মঃ) আমরা স্পর্শ [সংযুক্ত করি] ॥৬॥
भावार्थ - সমস্ত কুটুম যারা ধন ধান্য অর্জন করবে, তা থেকে উত্তম অধিকাংশ অদৃষ্ট বিপত্তি সময়ের জন্য প্রধান পুরুষের প্রতি অর্পণ করুক, এবং অবশিষ্টাংশের সাত ভাগ করে তিন ভাগ বিদ্যাবৃদ্ধি ও রাজপ্রবন্ধ আদি এবং চার ভাগ সামান্য নির্বাহ খাদ্য, পানীয়, বস্ত্র প্রভৃতিতে ব্যয় করুক। এই বৈদিক শিক্ষা সমস্ত মানুষের সুখের মূল॥৬॥
इस भाष्य को एडिट करें