English
अथर्ववेद - काण्ड 3/ सूक्त 4/ मन्त्र 1
आ त्वा॑ गन्रा॒ष्ट्रं स॒ह वर्च॒सोदि॑हि॒ प्राङ्वि॒शां पति॑रेक॒राट्त्वं वि रा॑ज। सर्वा॑स्त्वा राजन्प्र॒दिशो॑ ह्वयन्तूप॒सद्यो॑ नम॒स्यो॑ भवे॒ह ॥
स्वर सहित पद पाठआ । त्वा॒ । ग॒न् । रा॒ष्ट्रम् । स॒ह । वर्च॑सा । उत् । इ॒हि॒ । प्राङ् । वि॒शाम् । पति॑: । ए॒क॒ऽराट् । त्वम् । वि । रा॒ज॒ ।सर्वा॑: । त्वा॒ । रा॒ज॒न् । प्र॒ऽदिश॑: । ह्व॒य॒न्तु॒ । उ॒प॒ऽसद्य॑: । न॒म॒स्य᳡: । भ॒व॒ । इ॒ह ॥४.१॥
स्वर रहित मन्त्र
आ त्वा गन्राष्ट्रं सह वर्चसोदिहि प्राङ्विशां पतिरेकराट्त्वं वि राज। सर्वास्त्वा राजन्प्रदिशो ह्वयन्तूपसद्यो नमस्यो भवेह ॥
स्वर रहित पद पाठआ । त्वा । गन् । राष्ट्रम् । सह । वर्चसा । उत् । इहि । प्राङ् । विशाम् । पति: । एकऽराट् । त्वम् । वि । राज ।सर्वा: । त्वा । राजन् । प्रऽदिश: । ह्वयन्तु । उपऽसद्य: । नमस्य: । भव । इह ॥४.१॥
अथर्ववेद - काण्ड » 3; सूक्त » 4; मन्त्र » 1
मन्त्र विषय - রাজ্যাভিষেকোৎসবঃ
भाषार्थ -
(রাজন্) হে রাজন্ ! (রাষ্ট্রম্) এই রাজ্য (ত্বা) তোমাকে (আ, গন্=অগমৎ) প্রাপ্ত হয়েছে। (বর্চসা সহ) তেজের সাথে (উৎ+ইহি=উদিহি) উদয় হও। (প্রাঙ্) উত্তমরূপে পূজিত, (বিশাম্) প্রজাদের (পতিঃ) রক্ষক, (একরাট্) এক মহারাজাধিরাজ (ত্বম্) তুমি (বি, রাজ) বিরাজমান হও। (সর্বাঃ) সমস্ত (প্রদিশঃ) পূর্বাদি দিশা (ত্বা) তোমাকে (হ্বয়ন্তু) আহ্বান করুক। (উপসদ্যঃ) সকলের সেবনীয় এবং (নমস্যঃ) নমস্কার যোগ্য (ইহ) এখানে [নিজের রাজ্যে] (ভব) তুমি হও॥১॥
भावार्थ - রাজা সিংহাসনে বিরাজমান হয়ে মহাপ্রতাপী ও প্রজাপালক হোক, সব দিশায় তাঁর উপকার বর্ষিত হোক এবং সমস্ত প্রজাগণ তাঁর ন্যায়ব্যবস্থা দ্বারা চালিত হয়ে তাঁর সদা আদর ও অভিনন্দন করতে থাকুক ॥১॥
इस भाष्य को एडिट करें