English
अथर्ववेद - काण्ड 20/ सूक्त 89/ मन्त्र 11
बृह॒स्पति॑र्नः॒ परि॑ पातु प॒श्चादु॒तोत्त॑रस्मा॒दध॑रादघा॒योः। इन्द्रः॑ पु॒रस्ता॑दु॒त म॑ध्य॒तो नः॒ सखा॒ सखि॑भ्यो॒ वरी॑यः कृणोतु ॥
स्वर सहित पद पाठबृह॒स्पति॑: । न॒: । परि॑ । पा॒तु॒ । प॒श्चात् । उ॒त । उत्ऽत॑रस्मात् । अध॑रात् । अ॒घ॒ऽयो: ॥ इन्द्र॑: । पु॒रस्ता॑त् । उ॒त । म॒ध्य॒त: । न॒:। सखा॑ । सखि॑ऽभ्य: । वरी॑य: । कृ॒णो॒तु॒ ॥८९.११
स्वर रहित मन्त्र
बृहस्पतिर्नः परि पातु पश्चादुतोत्तरस्मादधरादघायोः। इन्द्रः पुरस्तादुत मध्यतो नः सखा सखिभ्यो वरीयः कृणोतु ॥
स्वर रहित पद पाठबृहस्पति: । न: । परि । पातु । पश्चात् । उत । उत्ऽतरस्मात् । अधरात् । अघऽयो: ॥ इन्द्र: । पुरस्तात् । उत । मध्यत: । न:। सखा । सखिऽभ्य: । वरीय: । कृणोतु ॥८९.११
अथर्ववेद - काण्ड » 20; सूक्त » 89; मन्त्र » 11
भाषार्थ -
(বৃহস্পতিঃ) মহাব্রহ্মাণ্ডের পতি, তথা (ইন্দ্রঃ) সর্বৈশ্বর্যের স্বামী পরমেশ্বর, (পরি) সবদিক থেকে (নঃ) আমাদের (পাতু) রক্ষা করে—অর্থাৎ (পশ্চাৎ) পশ্চিম থেকে, (উত) এবং (উত্তরস্মাৎ) উত্তর থেকে, (অধরাৎ) তথা দক্ষিণ থেকে, (পুরস্তাৎ) পূর্ব থেকে, (উত) এবং (মধ্যতঃ) মধ্য দিশা থেকে। যাতে (অঘায়োঃ) পাপাভিলিষী কামাদি আমাদের হত্যা না করে। বৃহস্পতি-ইন্দ্র (সখা) সখা হয়ে, (সখিভ্যঃ) সখিরূপ আমাদের উপাসকদের জন্য, (বরিবঃ) সাংসারিক ধন দ্বারা শ্রেষ্ঠ আধ্যাত্মিকধন (কৃণোতু) সম্পাদিত করেন/করুক।
- [“কৃণোতু” এ একবচন আছে, অতঃ বৃহস্পতি এবং ইন্দ্র—একই কর্ত্তা, পৃথক নয়। এই দুটি পদ পরমেশ্বরের দুটি গুণের প্রদর্শক]।
इस भाष्य को एडिट करें