English
अथर्ववेद - काण्ड 2/ सूक्त 5/ मन्त्र 7
सूक्त - भृगुराथर्वणः
देवता - इन्द्रः
छन्दः - त्रिष्टुप्
सूक्तम् - इन्द्रशौर्य सूक्त
वृ॑षा॒यमा॑णो अवृणीत॒ सोमं॒ त्रिक॑द्रुकेषु अपिबत्सु॒तस्य॑। आ साय॑कं म॒घवा॑दत्त॒ वज्र॒मह॑न्नेनं प्रथम॒जामही॑नाम् ॥
स्वर सहित पद पाठवृ॒ष॒ऽयमा॑न: । अ॒वृ॒णी॒त॒ । सोम॑म् । त्रिऽक॑द्रुकेषु । अ॒पि॒ब॒त् । सु॒तस्य॑ । आ । साय॑कम् । म॒घऽवा॑ । अ॒द॒त्त॒ । वज्र॑म् । अह॑न् । ए॒न॒म् । प्र॒थ॒म॒ऽजाम् । अही॑नाम् ॥५.७॥
स्वर रहित मन्त्र
वृषायमाणो अवृणीत सोमं त्रिकद्रुकेषु अपिबत्सुतस्य। आ सायकं मघवादत्त वज्रमहन्नेनं प्रथमजामहीनाम् ॥
स्वर रहित पद पाठवृषऽयमान: । अवृणीत । सोमम् । त्रिऽकद्रुकेषु । अपिबत् । सुतस्य । आ । सायकम् । मघऽवा । अदत्त । वज्रम् । अहन् । एनम् । प्रथमऽजाम् । अहीनाम् ॥५.७॥
अथर्ववेद - काण्ड » 2; सूक्त » 5; मन्त्र » 7
पदार्थ -
(বৃধায়মাণঃ) ঐশ্বর্যবান পুরুষ (সুতস্য) উৎপন্ন সংসারের (ত্রিকদ্রুকেষু) শারীরিক, আত্মিক ও সামাজিক উন্নতির আহ্বানে (সোমং) অমৃত রসকে (বৃণীত) বরণ করেন ও (অপিবৎ) পান করেন। (মথবা) সেই পূজনীয় পুরুষ (সায়কং) বাণ ও (বজ্রং) অস্ত্রকে (আ অদত্ত) লইয়াছেন এবং (অহীনাম্) সর্প তুল্য হিংস্র অসুরের মধ্যে (প্রথমাজাং) অগ্রণী (এনং) এই সমীপন্থ দুষ্টকে (অহন্) বধ করেন।।
भावार्थ - ঐশ্বর্যবান পুরুষ উত্পন্ন সংসারের শারীরিক, আত্মিক ও সামাজিক উন্নতির আহ্বানে জহানরূপ অমৃত রসকে বরণ করেন ও পান করেন। সেই পূজনীয় পুরুষ বাণ ও অস্ত্র গ্রহণ করিয়াছেন এবং সপর্বৎ হিংস্র অসুরের মধ্যে আত্মস্থ দুষ্ট শত্রুকে বধ করেন।।
मन्त्र (बांग्ला) - বৃষায়মাণো অবৃণীত সোমং ত্রিকদ্রুকেষ্বপিবৎসুতস্য। আ সায়কং মঘবাদত্ত বজ্রমহন্নেনং প্রথমজামহীনাম্।।
ऋषि | देवता | छन्द - ভৃগুরাথর্বণঃ। ইন্দ্ৰঃ। ত্রিষ্টুপ্
इस भाष्य को एडिट करें