यजुर्वेद - अध्याय 31/ मन्त्र 21
ऋषिः - उत्तरनारायण ऋषिः
देवता - विश्वेदेवा देवताः
छन्दः - अनुष्टुप्
स्वरः - धैवतः
1
रु॒चं ब्रा॒ह्मं ज॒नय॑न्तो दे॒वाऽअग्रे॒ तद॑ब्रुवन्।यस्त्वै॒वं ब्रा॑ह्म॒णो वि॒द्यात् तस्य॑ दे॒वाऽअ॑स॒न् वशे॑॥२१॥
स्वर सहित पद पाठरु॒चम्। ब्रा॒ह्मम्। ज॒नय॑न्तः। दे॒वाः। अग्रे॑। तत्। अ॒ब्रु॒व॒न् ॥ यः। त्वा॒। ए॒वम्। ब्रा॒ह्म॒णः। वि॒द्यात्। तस्य॑। दे॒वाः। अ॒स॒न्। वशे॑ ॥२१ ॥
स्वर रहित मन्त्र
रुचम्ब्राह्म्यञ्जनयन्तो देवाऽअग्रे तदब्रुवन् । यस्त्वैवम्ब्राह्मणो विद्यात्तस्य देवा असन्वशे ॥
स्वर रहित पद पाठ
रुचम्। ब्राह्मम्। जनयन्तः। देवाः। अग्रे। तत्। अब्रुवन्॥ यः। त्वा। एवम्। ब्राह्मणः। विद्यात्। तस्य। देवाः। असन्। वशे॥२१॥
विषय - देवों का वशकर्त्ता विद्वान् ब्राह्मण ।
भावार्थ -
( देवाः) विद्वान् गण, (ब्राह्मम् ) पर ब्रह्म सम्बन्धी, (रुचम् ) तेज, ज्ञान को वा ब्रह्म के विद्वान् को (जनयन्तः ) उत्पन्न करते हुए, (अग्रे) सबसे प्रथम ( तत् ) उस परमेश्वर का ही ( अब्रुवन् ) उपदेश करते हैं । ( एबम् ) इस प्रकार (यः) जो ब्रह्मनिष्ठ, विद्वान् ( विद्यात् ) परमेश्वर के विज्ञान को प्राप्त करता है (तस्य) उसके ( वशे) अधीन समस्त (देवाः) देव, विद्वान्, एवं उत्तम व्यवहार और दिव्य आत्मिक और भौतिक शक्तियां (असन् ) रहती हैं ।
ऋषि | देवता | छन्द | स्वर - विश्वेदेवाः । अनुष्टुप् । गान्धारः ॥
इस भाष्य को एडिट करेंAcknowledgment
Book Scanning By:
Sri Durga Prasad Agarwal
Typing By:
N/A
Conversion to Unicode/OCR By:
Dr. Naresh Kumar Dhiman (Chair Professor, MDS University, Ajmer)
Donation for Typing/OCR By:
N/A
First Proofing By:
Acharya Chandra Dutta Sharma
Second Proofing By:
Pending
Third Proofing By:
Pending
Donation for Proofing By:
N/A
Databasing By:
Sri Jitendra Bansal
Websiting By:
Sri Raj Kumar Arya
Donation For Websiting By:
N/A
Co-ordination By:
Sri Virendra Agarwal