English
अथर्ववेद - काण्ड 3/ सूक्त 31/ मन्त्र 7
सूक्त - ब्रह्मा
देवता - देवगणः, सूर्यः
छन्दः - अनुष्टुप्
सूक्तम् - यक्ष्मनाशन सूक्त
प्रा॒णेन॑ वि॒श्वतो॑वीर्यं दे॒वाः सूर्यं॒ समै॑रयन्। व्यहं सर्वे॑ण पा॒प्मना॒ वि यक्ष्मे॑ण॒ समायु॑षा ॥
स्वर सहित पद पाठप्रा॒णेन॑ । वि॒श्वत॑:ऽवीर्यम् । दे॒वा: । सूर्य॑म् । सम् । ऐ॒र॒य॒न् । वि । अ॒हम् । सर्वे॑ण । पा॒प्मना॑ । वि । यक्ष्मे॑ण । सम् । आयु॑षा ॥३१.७॥
स्वर रहित मन्त्र
प्राणेन विश्वतोवीर्यं देवाः सूर्यं समैरयन्। व्यहं सर्वेण पाप्मना वि यक्ष्मेण समायुषा ॥
स्वर रहित पद पाठप्राणेन । विश्वत:ऽवीर्यम् । देवा: । सूर्यम् । सम् । ऐरयन् । वि । अहम् । सर्वेण । पाप्मना । वि । यक्ष्मेण । सम् । आयुषा ॥३१.७॥
अथर्ववेद - काण्ड » 3; सूक्त » 31; मन्त्र » 7
मन्त्र विषय - আয়ুর্বর্ধনায়োপদেশঃ
भाषार्थ -
(দেবাঃ) বিজয়াকাঙ্খী/বিজয় অভিলাষী মহাত্মাগণ (বিশ্বতোবীর্যম্) সব দিক থেকে/সর্বতোভাবে বীর্যবান্ (সূর্যম্) সর্বপ্রেরক বা সর্বত্রগতি পরমেশ্বর বা সূর্যকে (প্রাণেন) প্রাণের সাথে (সম্) মিলিত হয়ে (ঐরয়ন্) প্রাপ্ত করেছে। (অহম্) আমি (সর্বেণ) সকল (পাপ্মনা) পাপ কর্ম থেকে (বি) আলাদা এবং (যক্ষ্মেণ) রাজরোগ, ক্ষয়ী ইত্যাদি থেকে (বি=বিবর্ত্তৈ) আলাদা থাকি এবং (আয়ুষা) জীবনে [উৎসাহের] সহিত যেন (সম্=সম্ বর্তে) মিলে থাকি/সঙ্গত থাকি॥৭॥
भावार्थ - জিতেন্দ্রিয় বীর আত্মার সাহায্যে, অর্থাৎ আত্মজ্ঞান ও আত্মবল দ্বারা, পরমাত্মাকে প্রাপ্ত করে এবং সূর্যাদি লোক পর্যন্ত গতি করে পরম পদ প্রাপ্ত করেছে। মনুষ্য আত্মিক ও শারীরিক দোষ দূর করে জীবন সফল করুক॥৭॥
इस भाष्य को एडिट करें