English
अथर्ववेद - काण्ड 20/ सूक्त 125/ मन्त्र 5
सूक्त - सुर्कीतिः
देवता - अश्विनीकुमारौ
छन्दः - त्रिष्टुप्
सूक्तम् - सूक्त-१२५
पु॒त्रमि॑व पि॒तरा॑व॒श्विनो॒भेन्द्रा॒वथुः॒ काव्यै॑र्दं॒सना॑भिः। यत्सु॒रामं॒ व्यपि॑बः॒ शची॑भिः॒ सर॑स्वती त्वा मघवन्नभिष्णक् ॥
स्वर सहित पद पाठपु॒त्रम्ऽइ॑व । पि॒तरौ॑ । अ॒श्विना॑ । उ॒भा । इन्द्र॑ । आ॒वथ॑ । काव्यै॑: । दं॒सना॑भि: ॥ यत् । सु॒ऽराम॑म् । वि । अपि॑ब: । शची॑भि: । सर॑स्वती । त्वा॒ । म॒घ॒ऽव॒न् । अ॒भि॒ष्ण॒क् ॥१२५.५॥
स्वर रहित मन्त्र
पुत्रमिव पितरावश्विनोभेन्द्रावथुः काव्यैर्दंसनाभिः। यत्सुरामं व्यपिबः शचीभिः सरस्वती त्वा मघवन्नभिष्णक् ॥
स्वर रहित पद पाठपुत्रम्ऽइव । पितरौ । अश्विना । उभा । इन्द्र । आवथ । काव्यै: । दंसनाभि: ॥ यत् । सुऽरामम् । वि । अपिब: । शचीभि: । सरस्वती । त्वा । मघऽवन् । अभिष्णक् ॥१२५.५॥
अथर्ववेद - काण्ड » 20; सूक्त » 125; मन्त्र » 5
भाषार्थ -
(ইব) যেমন (পিতরৌ) মাতা-পিতা (পুত্রম্) পুত্রের (অবথুঃ) রক্ষা করে, তেমনই (ইন্দ্র) হে সম্রাট্! (উভা অশ্বিনা) উভয়ই প্রধান-মন্ত্রী তথা প্রধান সেনাপতি (কাব্যৈঃ) কবি অর্থাৎ বেদের কবি পরমেশ্বর দ্বারা প্রোক্ত (দংসনাভিঃ) রাষ্ট্রীয়-কর্ম দ্বারা (অবথুঃ) আপনার রক্ষা করে। (যৎ) যে আপনি (শচীভিঃ) নিজ কর্ত্তব্য তথা বুদ্ধিমত্তা দ্বারা (সুরামম্) উত্তম তথা রমণীয় রাষ্ট্রকে (ব্যপিবঃ) জল পান করিয়েছ, অর্থাৎ জলপান তথা কৃষি আদির জন্য জলের বিশেষ ব্যবস্থা করেছো। (মঘবন্) হে সম্পত্তিশালী সম্রাট্! (সরস্বতী) সরস বেদবাণী (ত্বা) আপনাকে (অভিষ্ণক্) যথার্থ জ্ঞান দ্বারা স্নান করাতে থাকুক, বা আপনার অজ্ঞান-রোগের চিকিৎসা করতে থাকুক।