अथर्ववेद - काण्ड 20/ सूक्त 23/ मन्त्र 5
म॒तयः॑ सोम॒पामु॒रुं रि॒हन्ति॒ शव॑स॒स्पति॑म्। इन्द्रं॑ व॒त्सं न मा॒तरः॑ ॥
स्वर सहित पद पाठम॒तय॑: । सो॒म॒ऽपाम् । उ॒रुम् । रि॒हन्ति॑ । शव॑स: । पति॑म् ॥ इन्द्र॑म् । व॒त्सम् । न । मा॒तर॑: ॥२३.५॥
स्वर रहित मन्त्र
मतयः सोमपामुरुं रिहन्ति शवसस्पतिम्। इन्द्रं वत्सं न मातरः ॥
स्वर रहित पद पाठमतय: । सोमऽपाम् । उरुम् । रिहन्ति । शवस: । पतिम् ॥ इन्द्रम् । वत्सम् । न । मातर: ॥२३.५॥
अथर्ववेद - काण्ड » 20; सूक्त » 23; मन्त्र » 5
भाषार्थ -
(মাতরঃ) মাতা (সোমপাম্ বৎসং ন) যেমন দুগ্ধপায়ী সন্তানের প্রতি (রিহন্তি) স্নেহ করে, তেমনই (মতয়ঃ) মননশীল উপাসক (উরুম্) মহান্ (শবসঃ পতিম্) বলের স্বামী, এবং (সোমপাম্) ভক্তিরসপায়ী (ইন্দ্রম্) পরমেশ্বরের প্রতি (রিহন্তি) স্নেহ করে।
- [সোমঃ=দুগ্ধ; যথা—“সোমো দুগ্ধাভিরক্ষাঃ” (ঋ০ ৯.১০৭.৯)। অর্থাৎ দোহন করা গাভী থেকে সোম ক্ষরিত হয়েছে।]
इस भाष्य को एडिट करें