English
अथर्ववेद - काण्ड 2/ सूक्त 29/ मन्त्र 5
सूक्त - अथर्वा
देवता - द्यावापृथिवी, विश्वे देवाः, मरुद्गणः, आपो देवाः
छन्दः - त्रिष्टुप्
सूक्तम् - दीर्घायुष्य सूक्त
ऊर्ज॑मस्मा ऊर्जस्वती धत्तं॒ पयो॑ अस्मै पयस्वती धत्तम्। ऊर्ज॑म॒स्मै द्याव॑पृथि॒वी अ॑धातां॒ विश्वे॑ दे॒वा म॒रुत॒ ऊर्ज॒मापः॑ ॥
स्वर सहित पद पाठऊर्ज॑म् । अ॒स्मै॒ । ऊ॒र्ज॒स्व॒ती॒ इति॑ । ध॒त्त॒म् । पय॑: । अ॒स्मै॒ । प॒य॒स्व॒ती॒ इति॑ । ध॒त्त॒म् । ऊर्ज॑म् । अ॒स्मै । द्यावा॑पृथि॒वी इति॑ । अ॒धा॒ता॒म् । विश्वे॑ । दे॒वा: । म॒रुत॑: । ऊर्ज॑म् । आप॑: ॥२९.५॥
स्वर रहित मन्त्र
ऊर्जमस्मा ऊर्जस्वती धत्तं पयो अस्मै पयस्वती धत्तम्। ऊर्जमस्मै द्यावपृथिवी अधातां विश्वे देवा मरुत ऊर्जमापः ॥
स्वर रहित पद पाठऊर्जम् । अस्मै । ऊर्जस्वती इति । धत्तम् । पय: । अस्मै । पयस्वती इति । धत्तम् । ऊर्जम् । अस्मै । द्यावापृथिवी इति । अधाताम् । विश्वे । देवा: । मरुत: । ऊर्जम् । आप: ॥२९.५॥
अथर्ववेद - काण्ड » 2; सूक्त » 29; मन्त्र » 5
मन्त्र विषय - মনুষ্যঃ স্বোন্নতিং কুর্যাদিত্যুপদিশ্যতে
भाषार्थ -
(ঊর্জস্বতী=০–ত্যৌ) হে অন্নবান [পিতা ও মাতা] দুজন ! (অস্মৈ) এই [জীবকে] (ঊর্জম্) অন্ন (ধত্তম্) দান করো, (পয়স্বতী=০–ত্যৌ) হে দুগ্ধ-সম্পন্ন তোমরা দুজন ! (অস্মৈ) একে (পয়ঃ) দুধ বা জল (ধত্তম্) দান করো। (দ্যাবাপৃথিবী=০–ব্যৌ) সূর্য ও পৃথিবী (অস্মৈ) এই [জীবকে] (ঊর্জম্) অন্ন (অধাতাম্) প্রদান করেছে, (বিশ্বে) সকল (দেবাঃ) দিব্যগুণযুক্ত (মরুতঃ) দোষনাশক, প্রাণ অপানাদি বায়ু ও (আপঃ) ব্যাপনশীল জল (ঊর্জম্) অন্ন [অধুঃ] [প্রদান করেছে] ॥৫॥
भावार्थ - মাতা-পিতা সন্তানদের এমন শিক্ষা দিয়ে উদ্যমী করুক যাতে, সে ভোজন-পানীয় আদি প্রাপ্ত করে সদা সুখী থাকে। সূর্য, ভূমি, বায়ু, জলাদি প্রাকৃতিক পদার্থ ভোজন-পানীয় দ্বারা অনেক উপকার করছে। তা থেকে সকলকে লাভ প্রাপ্ত করা উচিৎ ॥৫॥
इस भाष्य को एडिट करें