English
अथर्ववेद - काण्ड 20/ सूक्त 11/ मन्त्र 6
म॒हो म॒हानि॑ पनयन्त्य॒स्येन्द्र॑स्य॒ कर्म॒ सुकृ॑ता पु॒रूणि॑। वृ॒जने॑न वृजि॒नान्त्सं पि॑पेष मा॒याभि॑र्द॒स्यूँर॒भिभू॑त्योजाः ॥
स्वर सहित पद पाठम॒ह: । म॒हानि॑ । प॒न॒य॒न्ति॒ । अ॒स्य॒ । इन्द्र॑स्य । कर्म॑ । सऽकृ॑ता । पु॒रूणि॑ । वृ॒जने॑न । वृ॒जि॒नान् । सम् । पि॒पे॒ष॒ । मा॒याभि॑:। दस्यू॑न् । अ॒भिभू॑तिऽओजा: ॥११.६॥
स्वर रहित मन्त्र
महो महानि पनयन्त्यस्येन्द्रस्य कर्म सुकृता पुरूणि। वृजनेन वृजिनान्त्सं पिपेष मायाभिर्दस्यूँरभिभूत्योजाः ॥
स्वर रहित पद पाठमह: । महानि । पनयन्ति । अस्य । इन्द्रस्य । कर्म । सऽकृता । पुरूणि । वृजनेन । वृजिनान् । सम् । पिपेष । मायाभि:। दस्यून् । अभिभूतिऽओजा: ॥११.६॥
अथर्ववेद - काण्ड » 20; सूक्त » 11; मन्त्र » 6
मन्त्र विषय - রাজপ্রজাকর্তব্যোপদেশঃ
भाषार्थ -
(মহঃ) মহান ব্যক্তিগণ (অস্য) এই (ইন্দ্রস্য) ইন্দ্রের [মহাপ্রতাপী রাজার] (সুকৃতা) ধর্মপূর্বক কৃত/সম্পাদিত (পুরূণি) বহু (মহানি) মহান [পূজনীয়] (কর্ম) কর্মের (পনয়ন্তি) প্রশংসা করে। (অভিভূত্যোজাঃ) পরাজিতকারীবলসম্পন্ন [বীর] (বৃজিনান্) পাপী (দস্যূন্) সাহসী চোরদের (বৃজনেন) শক্তি সহিত/বলপূর্বক (মায়াভিঃ) বুদ্ধি দ্বারা (সং পিপেষ) পিষ্ট করেছে॥৬॥
भावार्थ - যে প্রতাপী ধর্মাত্মা রাজার কীর্তির গুণগান, মহান ব্যক্তিগণ করে, সেই রাজা নিজ কীর্তি স্থির রাখার জন্য দুরাচারীদের নাশ করে প্রজাদের সুখী রাখে/রাখুক ॥৬॥
इस भाष्य को एडिट करें