English
अथर्ववेद - काण्ड 20/ सूक्त 15/ मन्त्र 6
त्वं तमि॑न्द्र॒ पर्व॑तं म॒हामु॒रुं वज्रे॑ण वज्रिन्पर्व॒शश्च॑कर्तिथ। अवा॑सृजो॒ निवृ॑ताः॒ सर्त॒वा अ॒पः स॒त्रा विश्वं॑ दधिषे॒ केव॑लं॒ सहः॑ ॥
स्वर सहित पद पाठत्वम् । तम् । इ॒न्द्र॒ । पर्व॑तम् । म॒हान् । उ॒रुम् । वज्रे॑ण ॥ व॒ज्रि॒न् । प॒र्व॒ऽश: । च॒क॒र्ति॒थ॒ ॥ अव॑ । अ॒सृ॒ज॒: । निऽवृ॑ता: । सर्त॒वै । अ॒प: । स॒त्रा । विश्व॑म् । द॒धि॒षे॒ । केव॑लम् । सह॑: ॥१५.६॥
स्वर रहित मन्त्र
त्वं तमिन्द्र पर्वतं महामुरुं वज्रेण वज्रिन्पर्वशश्चकर्तिथ। अवासृजो निवृताः सर्तवा अपः सत्रा विश्वं दधिषे केवलं सहः ॥
स्वर रहित पद पाठत्वम् । तम् । इन्द्र । पर्वतम् । महान् । उरुम् । वज्रेण ॥ वज्रिन् । पर्वऽश: । चकर्तिथ ॥ अव । असृज: । निऽवृता: । सर्तवै । अप: । सत्रा । विश्वम् । दधिषे । केवलम् । सह: ॥१५.६॥
अथर्ववेद - काण्ड » 20; सूक्त » 15; मन्त्र » 6
मन्त्र विषय - সভাধ্যক্ষগুণোপদেশঃ
भाषार्थ -
(বজ্রিন্) হে বজ্রধারী (ইন্দ্র) ইন্দ্র! [মহাপ্রতাপী রাজন্] (ত্বম্) তুমি (তম্) এই (মহাম্) বৃহৎ, (উরুম্) বিস্তীর্ণ (পর্বতম্) পাহাড়কে (বজ্রেণ) বজ্র [অস্ত্র-শস্ত্রের সমূহ] দ্বারা (পর্বশঃ) খণ্ড-বিখণ্ড করে (চকর্তিথ) ছিন্নবিচ্ছিন্ন করে দিয়েছো। এবং (নিবৃতঃ) নিরুদ্ধ (অপঃ) জলকে (সর্তবৈ) প্রবাহিত করার জন্য (অব অসৃজঃ) মুক্ত করেছো, (সত্রা) সত্যরূপে (বিশ্বম্) সম্পূর্ণ, (কেবলম্) অসাধারণ (সহঃ) বল (দধিষে) তুমি ধারণ করেছো॥৬॥
भावार्थ - যে বীর পরাক্রমী রাজা পহাড়সমূহকে ছিন্ন করে সেখানে একত্রিত জলকে পৃথিবীতে/ভূমিতে নিয়ে এসে চাষাবাদের উপযুক্ত করে, সে সংসারের মাঝে কীর্তিমান হয়/হোক॥৬॥
इस भाष्य को एडिट करें