English
अथर्ववेद - काण्ड 20/ सूक्त 57/ मन्त्र 12
दा॒ना मृ॒गो न वा॑र॒णः पु॑रु॒त्रा च॒रथं॑ दधे। नकि॑ष्ट्वा॒ नि य॑म॒दा सु॒ते ग॑मो म॒हांश्च॑र॒स्योज॑सा ॥
स्वर सहित पद पाठदा॒ना । मृग: । न । वा॒र॒ण: । पु॒रु॒ऽत्रा । च॒रथ॑म् । द॒धे॒ ॥ नकि॑: । त्वा॒ । नि । य॒म॒त् । आ । सु॒ते । ग॒म॒: । म॒हान् । च॒र॒सि॒ । ओज॑सा ॥५७.१२॥
स्वर रहित मन्त्र
दाना मृगो न वारणः पुरुत्रा चरथं दधे। नकिष्ट्वा नि यमदा सुते गमो महांश्चरस्योजसा ॥
स्वर रहित पद पाठदाना । मृग: । न । वारण: । पुरुऽत्रा । चरथम् । दधे ॥ नकि: । त्वा । नि । यमत् । आ । सुते । गम: । महान् । चरसि । ओजसा ॥५७.१२॥
अथर्ववेद - काण्ड » 20; सूक्त » 57; मन्त्र » 12
मन्त्र विषय - ১১-১৩ সেনানীলক্ষণোপদেশঃ
भाषार्थ -
(ন) যেরূপে (মৃগঃ) বন্য (বারণঃ) হাতি (দানা) মদমত্ত হওয়ার কারণে (পুরুত্রা) বহু প্রকারে (চরথম্) উপদ্রব (দধে) ধারণ করে [তেমনই] (নকিঃ) এমন কেউ নেই যে (ত্বা) তোমাকে (নি যমৎ) প্রতিহত/প্রতিরোধ করতে পারে, (সুতে) তত্ত্ব রস (আ গমঃ) তুমি প্রাপ্ত হও, (মহান্) মহান্ হয়ে তুমি (ওজসা) বলসম্পন্ন হয়ে (চরসি) বিচরণ করো ॥১২॥
भावार्थ - যেমন বনের উন্মত্ত হাতি চতুর্দিকে ঘুরে ঘুরে বনে উপদ্রব করে, তেমনই নীতিজ্ঞ সেনাপতি তত্ত্ব বিচারপূর্বক শত্রুদের শীঘ্র দমন করুক॥১২॥
इस भाष्य को एडिट करें