अथर्ववेद - काण्ड 20/ सूक्त 76/ मन्त्र 2
प्र ते॑ अ॒स्या उ॒षसः॒ प्राप॑रस्या नृ॒तौ स्या॑म॒ नृत॑मस्य नृ॒णाम्। अनु॑ त्रि॒शोकः॑ श॒तमाव॑ह॒न्नॄन्कुत्से॑न॒ रथो॒ यो अस॑त्सस॒वान् ॥
स्वर सहित पद पाठप्र । ते॒ । अ॒स्या: । उ॒षस॑: । प्र । अप॑रस्या: । नृ॒तौ । स्या॒म॒ । नृऽत॑मस्य । नृ॒णाम् ॥ अनु॑ । त्रि॒ऽशोक॑: । श॒तम् । आ । अ॒व॒ह॒त् । नॄन् । कुत्से॑न: । रथ॑: । य: । अस॑त् । स॒स॒ऽवान् ॥७६.२॥
स्वर रहित मन्त्र
प्र ते अस्या उषसः प्रापरस्या नृतौ स्याम नृतमस्य नृणाम्। अनु त्रिशोकः शतमावहन्नॄन्कुत्सेन रथो यो असत्ससवान् ॥
स्वर रहित पद पाठप्र । ते । अस्या: । उषस: । प्र । अपरस्या: । नृतौ । स्याम । नृऽतमस्य । नृणाम् ॥ अनु । त्रिऽशोक: । शतम् । आ । अवहत् । नॄन् । कुत्सेन: । रथ: । य: । असत् । ससऽवान् ॥७६.२॥
अथर्ववेद - काण्ड » 20; सूक्त » 76; मन्त्र » 2
मन्त्र विषय - রাজকর্তব্যোপদেশঃ
भाषार्थ -
(অস্যাঃ) বর্তমান এবং (অপরস্যাঃ) আগামী (উষসঃ) ঊষার [প্রভাত বেলার] (নৃতৌ) নৃত্য [চেষ্টায়] (নৃণাম্) নেতাদের (নৃতমস্য তে) সবচেয়ে বড় নেতা তোমার [ভক্ত হয়ে] (প্র প্র) বহু উত্তম গুণযুক্ত (স্যাম) আমরা হই। (যঃ) যে (ত্রিশোকঃ) তিন প্রকারের [বিদ্যুৎ, সূর্য এবং অগ্নি] প্রকাশমান (রথঃ) রথ (অসৎ) বিদ্যমান, সেই [রথ] (সসবান্) সেবন পূর্বক (শতম্) শত (নৄন্) নেতা পুরুষদের (কুৎসেন) বন্ধুবাৎসল ঋষির [সেনাপতির] সহিত (অনু) অনুকূল রীতিতে (আ অবহেৎ) নিয়ে আসুক॥২॥
भावार्थ - যেভাবে প্রভাত বেলা সূর্যের আলোয় সবকিছু আলোকিত হয়, তেমনই মনুষ্য অত্যন্ত জ্ঞানী পুরুষের আশ্রয়ে থেকে বিদ্যুৎ, সূর্য ও অগ্নি আদি পদার্থের দ্বারা যান বিমান আদি তৈরি করে কার্য সিদ্ধ করুক ॥২॥
इस भाष्य को एडिट करें