अथर्ववेद - काण्ड 20/ सूक्त 77/ मन्त्र 7
अ॒पो वृ॒त्रं व॑व्रि॒वांसं॒ परा॑ह॒न्प्राव॑त्ते॒ वज्रं॑ पृथि॒वी सचे॑ताः। प्रार्णां॑सि समु॒द्रिया॑ण्यैनोः॒ पति॒र्भव॒ञ्छव॑सा शूर धृष्णो ॥
स्वर सहित पद पाठअ॒प: । वृ॒त्रम् । प॒वि॒ऽवांस॑म् । परा॑ । अ॒ह॒न् । प्र । आ॒व॒त् । ते॒ । वज्र॑म् । पृ॒थि॒वी । सऽचे॑ता: ॥ प्र । अर्णा॑सि । स॒मु॒द्रिया॑णि । ऐ॒नो॒: । पति॑: । भव॑न् । शव॑सा । शू॒र॒ । धृ॒ष्णो॒ इति॑ ॥७७.७॥
स्वर रहित मन्त्र
अपो वृत्रं वव्रिवांसं पराहन्प्रावत्ते वज्रं पृथिवी सचेताः। प्रार्णांसि समुद्रियाण्यैनोः पतिर्भवञ्छवसा शूर धृष्णो ॥
स्वर रहित पद पाठअप: । वृत्रम् । पविऽवांसम् । परा । अहन् । प्र । आवत् । ते । वज्रम् । पृथिवी । सऽचेता: ॥ प्र । अर्णासि । समुद्रियाणि । ऐनो: । पति: । भवन् । शवसा । शूर । धृष्णो इति ॥७७.७॥
अथर्ववेद - काण्ड » 20; सूक्त » 77; मन्त्र » 7
मन्त्र विषय - রাজধর্মোপদেশঃ
भाषार्थ -
(ধৃষ্ণো) হে সাহসী (শূর) বীর পুরুষ ! (শবসা) বলের [দ্বারা] (পতিঃ) স্বামী/বলবান (ভবন্) হয়ে আপনি (অপঃ) কর্মের (বব্রিবাংসম্) গতিরোধকারী/আচ্ছাদনকারী (বৃত্রম্) অন্ধকারকে (পরা অহন্) নাশ করেছেন, (সচেতাঃ) চেতনাবতী (পৃথিবী) পৃথিবী (তে) আপনার (বজ্রম্) বজ্রকে [শাসন] (প্র) উত্তম প্রকারে (আবৎ) গ্রহণ করেছে, আপনি (সমুদ্রিয়াণি) সমুদ্রের যোগ্য (অর্ণাংসি) প্রবাহিত জলকে (প্র) সম্মুখে (ঐনোঃ) গতিমান করেছেন ॥৭॥
भावार्थ - পুরুষার্থী রাজা কর্মপ্রধান হয়ে প্রজাদের শাসনে রাখুক এবং চাষবাস আদি ফসল ফলানোর জন্য নদী-নালাগুলোকে পাহাড় থেকে সমুদ্র পর্যন্ত পৌছে দেয়। ॥৭॥
इस भाष्य को एडिट करें