English
अथर्ववेद - काण्ड 3/ सूक्त 21/ मन्त्र 4
यो दे॒वो वि॒श्वाद्यमु॒ काम॑मा॒हुर्यं दा॒तारं॑ प्रतिगृ॒ह्णन्त॑मा॒हुः। यो धीरः॑ श॒क्रः प॑रि॒भूरदा॑भ्य॒स्तेभ्यो॑ अ॒ग्निभ्यो॑ हु॒तम॑स्त्वे॒तत् ॥
स्वर सहित पद पाठय: । दे॒व: । वि॒श्व॒ऽअत् । यम् । ऊं॒ इति॑ । काम॑म् । आ॒हु: । यम् । दा॒तार॑म् । प्र॒ति॒ऽगृ॒ह्णन्त॑म् । आ॒हु: ।य: । धीर॑: । श॒क्र: । प॒रि॒ऽभू: । अदा॑भ्य: । तेभ्य॑: । अ॒ग्निऽभ्य॑: । हु॒तम् । अ॒स्तु॒ । ए॒तत् ॥२१.४॥
स्वर रहित मन्त्र
यो देवो विश्वाद्यमु काममाहुर्यं दातारं प्रतिगृह्णन्तमाहुः। यो धीरः शक्रः परिभूरदाभ्यस्तेभ्यो अग्निभ्यो हुतमस्त्वेतत् ॥
स्वर रहित पद पाठय: । देव: । विश्वऽअत् । यम् । ऊं इति । कामम् । आहु: । यम् । दातारम् । प्रतिऽगृह्णन्तम् । आहु: ।य: । धीर: । शक्र: । परिऽभू: । अदाभ्य: । तेभ्य: । अग्निऽभ्य: । हुतम् । अस्तु । एतत् ॥२१.४॥
अथर्ववेद - काण्ड » 3; सूक्त » 21; मन्त्र » 4
मन्त्र विषय - পরমেশ্বরস্য গুণোপদেশঃ
भाषार्थ -
(যঃ) যে (দেবঃ) প্রকাশমান অগ্নি, [শত্রুদের মধ্যে] (বিশ্বাৎ) সকলের ভক্ষণকারী/সর্বভক্ষক, (যম্) যাকে (উ) ই (কামম্) কমনীয় বা কামনা পূর্ণকারী (আহুঃ) লোকেরা বলে, (যম্) যাকে (দাতারম্) দাতা ও (প্রতিগৃহ্ণন্তম্) গ্ৰহণকারী (আহুঃ) বলে। (যঃ) যে (ধীরঃ) পুষ্টিকারক, (শক্রঃ) শক্তিমান্ (পরিভূঃ) সর্বব্যাপক ও (অদাভ্যঃ) অদমনযোগ্য/অজেয়, (তেভ্যঃ) সেই (অগ্নিভ্যঃ) অগ্নি [ঈশ্বর তেজ] কে (এতৎ) এই (হুতম্) দান [আত্মসমর্পণ] (অস্তু) হোক ॥৪॥
भावार्थ - যে পরমাত্মাকে বিদ্বানগণ আনন্দদাতা ও প্রার্থনাযোগ্য হিসেবে জানে, এবং যার ধ্যান করে পুরুষার্থীরা শত্রুদের জয় করে, সেই পরমাত্মাকে আমাদের প্রণাম ॥৪॥
इस भाष्य को एडिट करें