अथर्ववेद - काण्ड 13/ सूक्त 4/ मन्त्र 16
सूक्त - ब्रह्मा
देवता - अध्यात्मम्
छन्दः - प्राजापत्यानुष्टुप्
सूक्तम् - अध्यात्म सूक्त
न द्वि॒तीयो॒ न तृ॒तीय॑श्चतु॒र्थो नाप्यु॑च्यते ॥
स्वर सहित पद पाठन । द्वि॒तीय॑: । न । तृ॒तीय॑: । च॒तु॒र्थ: । न । अपि॑ । उ॒च्य॒ते॒ ॥५.३॥
स्वर रहित मन्त्र
न द्वितीयो न तृतीयश्चतुर्थो नाप्युच्यते ॥
स्वर रहित पद पाठन । द्वितीय: । न । तृतीय: । चतुर्थ: । न । अपि । उच्यते ॥५.३॥
अथर्ववेद - काण्ड » 13; सूक्त » 4; मन्त्र » 16
पदार्थ -
शब्दार्थ = ( न द्वितीयः ) = न दूसरा ( न तृतीयः ) = न तीसरा ( न चतुर्थ: ) = न चौथा ( अपि ) = ही ( उच्यते ) = कहा जाता है । ( न पञ्चमः ) = न पाँचवां ( न षष्ठः ) = न छठा ( न सप्तमः ) = न सातवां ( अपि ) = ही ( उच्यते ) = कहा जाता है । ( न अष्टम: ) = न आठवॉ ( न नवमः ) = न नवां ( न दशम: ) = न दसवाँ ( अपि उच्यते ) = ही कहा जाता है ।
भावार्थ -
भावार्थ = परमात्मा एक है । उस से भिन्न कोई भी दूसरा, तीसरा, चौथा, आदि नहीं है। उस एक की ही उपासना करनी चाहिए। वही परमात्मा सच्चिदानन्द, सर्वव्यापक, एक रस है। उसकी उपासना करने से ही मुक्तिधाम को पुरुष प्राप्त हो सकता है ।
इस भाष्य को एडिट करें