Loading...
ऋग्वेद मण्डल - 9 के सूक्त 87 के मन्त्र
1 2 3 4 5 6 7 8 9
मण्डल के आधार पर मन्त्र चुनें
अष्टक के आधार पर मन्त्र चुनें
  • ऋग्वेद का मुख्य पृष्ठ
  • ऋग्वेद - मण्डल 9/ सूक्त 87/ मन्त्र 9
    ऋषिः - उशनाः देवता - पवमानः सोमः छन्दः - त्रिष्टुप् स्वरः - धैवतः

    उ॒त स्म॑ रा॒शिं परि॑ यासि॒ गोना॒मिन्द्रे॑ण सोम स॒रथं॑ पुना॒नः । पू॒र्वीरिषो॑ बृह॒तीर्जी॑रदानो॒ शिक्षा॑ शचीव॒स्तव॒ ता उ॑प॒ष्टुत् ॥

    स्वर सहित पद पाठ

    उ॒त । स्म॒ । रा॒शिम् । परि॑ । या॒सि॒ । गोना॑म् । इन्द्रे॑ण । सो॒म॒ । स॒ऽरथ॑म् । पु॒ना॒नः । पू॒र्वीः । इषः॑ । बृ॒ह॒तीः । जी॒र॒दा॒नो॒ इति॑ जीरऽदानो । शिक्ष॑ । स॒ची॒ऽवः॒ । तव॑ । ताः । उ॒प॒ऽस्तुत् ॥


    स्वर रहित मन्त्र

    उत स्म राशिं परि यासि गोनामिन्द्रेण सोम सरथं पुनानः । पूर्वीरिषो बृहतीर्जीरदानो शिक्षा शचीवस्तव ता उपष्टुत् ॥

    स्वर रहित पद पाठ

    उत । स्म । राशिम् । परि । यासि । गोनाम् । इन्द्रेण । सोम । सऽरथम् । पुनानः । पूर्वीः । इषः । बृहतीः । जीरदानो इति जीरऽदानो । शिक्ष । सचीऽवः । तव । ताः । उपऽस्तुत् ॥ ९.८७.९

    ऋग्वेद - मण्डल » 9; सूक्त » 87; मन्त्र » 9
    अष्टक » 7; अध्याय » 3; वर्ग » 23; मन्त्र » 4
    Acknowledgment

    संस्कृत (1)

    पदार्थः

    (सोम) हे परमात्मन् ! (इन्द्रेण) कर्म्मयोगिना सह (सरथं) मित्रतां (पुनानः) पवित्रयन् त्वं (गोनां, राशिं) ज्ञानशक्तीनां समूहं (परि, यासि) प्राप्नोषि (उत,  स्म) तथा च (पूर्वीः) पुरातनानि (बृहतीः, इषः) यानि महैश्वर्याणि तेषां (जीरदानो) दायकोऽसि (शचीवः) हे ऐश्वर्य्यसम्पन्न परमात्मन् ! (उपष्टुत्) स्तुतियोग्योऽसि (ताः) तासामैश्वर्य्यादिशक्तीनां त्वं मह्यं शिक्षां देहि ॥९॥ इति सप्ताशीतितमं सूक्तं त्रयोविंशो वर्गश्च समाप्तः ॥

    हिन्दी (1)

    पदार्थ

    (सोम) हे परमात्मन् ! (इन्द्रेण) कर्मयोगी के साथ (सरथं) मैत्रीभाव को (पुनानः) पवित्र करते हुए आप (गोनां राशिं) ज्ञानरूपी शक्तियों के भण्डार को (परियासि) प्राप्त होते हैं। (उत स्म) अपि च (पूर्वीः) अनादिकाल से जो (बृहतीः) बड़े (इषः) ऐश्वर्य हैं, उनके (जीरदानो) आप देनेवाले हैं। (शचीवः) हे ऐश्वर्यसम्पन्न परमात्मन् ! (उपष्टुत्) आप स्तुतियोग्य हैं (ताः) उन ऐश्वर्यादि शक्तियों की आप हमें शिक्षा प्रदान करें ॥९॥

    भावार्थ

    इस मन्त्र में परमात्मा शुभ शिक्षाओं का उपदेश करता है और ऐश्वर्यप्रदान के भावों का प्रकाश करता है ॥९॥ यह ८७ वाँ सूक्त और २३ वाँ वर्ग समाप्त हुआ ॥

    इंग्लिश (1)

    Meaning

    Soma, O spirit of life and ecstasy of being, you move together with Indra, the noble soul riding the body chariot, you move together to the multitude of things perceivable and radiate to the senses, mind and intelligence of man, pure and purifying. O lord of all power and knowledge, infinite giver of vast possibilities, worshipped at the closest in the heart core of the soul, bless us with those abundant and eternal gifts of food and energy, honour, power and excellence and the wisdom and vision of divinity which we need for ultimate freedom.

    मराठी (1)

    भावार्थ

    या मंत्रात परमात्मा शुभ शिक्षणाचा उपदेश करतो व ऐश्वर्य प्रदानाची भावना प्रकट करतो. ॥९॥

    Top