यजुर्वेद - अध्याय 11/ मन्त्र 6
ऋषिः - प्रजापतिर्ऋषिः
देवता - सविता देवता
छन्दः - निचृज्जगती
स्वरः - निषादः
2
यस्य॑ प्र॒याण॒मन्व॒न्यऽइद्य॒युर्दे॒वा दे॒वस्य॑ महि॒मान॒मोज॑सा। यः पार्थि॑वानि विम॒मे सऽएत॑शो॒ रजा॑सि दे॒वः स॑वि॒ता म॑हित्व॒ना॥६॥
स्वर सहित पद पाठयस्य॑। प्र॒याण॑म्। प्र॒यान॒मिति॑ प्र॒ऽयान॑म्। अनु॑। अ॒न्ये। इत्। य॒युः। दे॒वाः। दे॒वस्य॑। म॒हि॒मान॑म्। ओज॑सा। यः। पार्थि॑वानि। वि॒म॒म इति॑ विऽम॒मे। सः। एत॑शः। रजा॑सि। दे॒वः। स॒वि॒ता। म॒हि॒त्व॒नेति॑ महिऽत्व॒ना ॥६ ॥
स्वर रहित मन्त्र
यस्य प्रयाणमन्वन्यऽइद्ययुर्देवा देवस्य महिमानमोजसा । यः पार्थिवानि विममे सऽएतशो रजाँसि देवः सविता महित्वना ॥
स्वर रहित पद पाठ
यस्य। प्रयाणम्। प्रयानमिति प्रऽयानम्। अनु। अन्ये। इत्। ययुः। देवाः। देवस्य। महिमानम्। ओजसा। यः। पार्थिवानि। विमम इति विऽममे। सः। एतशः। रजासि। देवः। सविता। महित्वनेति महिऽत्वना॥६॥
Translation -
He is divine and resplendent; from Him alone the other gods, the sense-organs, proceed to receive their majesty with power. He verily by His greatness has measured out the terrestrial regions. (1)
Notes -
Taken from Rgveda V. 81. 3. Prayanam, progress, movement. Anu yayuh, have followed. Etasah एतज्जगत्त्रयं स्थावरजंगमं प्राणभावेन शेते व्याप्नोति य: स:, one who pervades all the three worlds, all the immovable as Well as moving beings as their soul. Parthivani rajainsi,लोका: रजांस्युच्यंते (Nirukta, IV. 19), the worlds are called rajámsi. Material worlds; also the worlds, earth etc.
Acknowledgment
Book Scanning By:
Sri Durga Prasad Agarwal
Typing By:
N/A
Conversion to Unicode/OCR By:
Dr. Naresh Kumar Dhiman (Chair Professor, MDS University, Ajmer)
Donation for Typing/OCR By:
N/A
First Proofing By:
Acharya Chandra Dutta Sharma
Second Proofing By:
Pending
Third Proofing By:
Pending
Donation for Proofing By:
N/A
Databasing By:
Sri Jitendra Bansal
Websiting By:
Sri Raj Kumar Arya
Donation For Websiting By:
Shri Virendra Agarwal
Co-ordination By:
Sri Virendra Agarwal