English
अथर्ववेद - काण्ड 20/ सूक्त 127/ मन्त्र 12
सूक्त -
देवता - प्रजापतिरिन्द्रो वा
छन्दः - निचृदनुष्टुप्
सूक्तम् - कुन्ताप सूक्त
इ॒ह गावः॒ प्र जा॑यध्वमि॒हाश्वा इ॒ह पूरु॑षाः। इ॒हो स॒हस्र॑दक्षि॒णोपि॑ पू॒षा नि षी॑दति ॥
स्वर सहित पद पाठइ॒ह । गाव॒: । प्रजा॑यध्वम् । इ॒ह । अश्वा: । इ॒ह । पूरु॑षा: ॥ इ॒हो । स॒हस्र॑दक्षि॒ण: । अपि॑ । पू॒षा । नि । सी॑दति ॥१२७.१२॥
स्वर रहित मन्त्र
इह गावः प्र जायध्वमिहाश्वा इह पूरुषाः। इहो सहस्रदक्षिणोपि पूषा नि षीदति ॥
स्वर रहित पद पाठइह । गाव: । प्रजायध्वम् । इह । अश्वा: । इह । पूरुषा: ॥ इहो । सहस्रदक्षिण: । अपि । पूषा । नि । सीदति ॥१२७.१२॥
अथर्ववेद - काण्ड » 20; सूक्त » 127; मन्त्र » 12
मन्त्र विषय - রাজধর্মোপদেশঃ
भाषार्थ -
(গাবঃ) হে গাভীসমূহ! তোমরা (ইহ) এখানে [এই ঘরে], (অশ্বাঃ) হে অশ্বসমূহ ! তোমরা (ইহ) এখানে (পুরুষাঃ) হে পুরুষগণ! তোমরা (ইহ) এখানে (প্রজায়ধ্বম্) বর্ধিত হও, (ইহো) এখানে (সহস্রদিক্ষণঃ) সহস্র/বহু দান-দক্ষিণা প্রদানকারী (পূষা) পোষক [গৃহপতি] (অপি) ও (নি ষীদতি) উপবেশন করে ॥১২॥
भावार्थ - উত্তম রাজার সুব্যবস্থাপনায় গৃহস্থরা গরু, ঘোড়া ও মনুষ্য দ্বারা বৃদ্ধি করে পারস্পরিক উপকার করুক ॥১২॥ এই মন্ত্র মহর্ষিদয়ানন্দকৃত সংস্কারবিধি বিবাহপ্রকরণে উদ্ধৃত।
इस भाष्य को एडिट करें