English
अथर्ववेद - काण्ड 20/ सूक्त 127/ मन्त्र 4
सूक्त -
देवता - प्रजापतिरिन्द्रो वा
छन्दः - अनुष्टुप्
सूक्तम् - कुन्ताप सूक्त
वच्य॑स्व॒ रेभ॑ वच्यस्व वृ॒क्षे न॑ प॒क्वे श॒कुनः॑। नष्टे॑ जि॒ह्वा च॑र्चरीति क्षु॒रो न भु॒रिजो॑रिव ॥
स्वर सहित पद पाठवच्य॑स्व॒ । रेभ॑ । वच्य॑स्व॒ । वृ॒क्षे । न । प॒क्वे । श॒कुन॑: ॥ नष्टे॑ । जि॒ह्वा । च॑र्चरीति । क्षु॒र: । न । भु॒रिजो॑: । इव ॥१२७.४॥
स्वर रहित मन्त्र
वच्यस्व रेभ वच्यस्व वृक्षे न पक्वे शकुनः। नष्टे जिह्वा चर्चरीति क्षुरो न भुरिजोरिव ॥
स्वर रहित पद पाठवच्यस्व । रेभ । वच्यस्व । वृक्षे । न । पक्वे । शकुन: ॥ नष्टे । जिह्वा । चर्चरीति । क्षुर: । न । भुरिजो: । इव ॥१२७.४॥
अथर्ववेद - काण्ड » 20; सूक्त » 127; मन्त्र » 4
मन्त्र विषय - রাজধর্মোপদেশঃ
भाषार्थ -
(রেভ) হে বিদ্বান! (বচ্যস্ব) উপদেশ করো, (বচ্যস্ব) উপদেশ করো, (ন) যেমন (শকুনঃ) পক্ষী (পক্বে) ফলযুক্ত (বৃক্ষে) বৃক্ষে [কিচিরমিচির/উল্লাস করে]। (নষ্টে) দুঃখ বিস্তার হলে (ভুরিজোঃ) উভয়েরই ধারণ-পোষণকারী [স্ত্রী-পুরুষের] (ইব) ই (জিহ্বা) জিহ্বা (চর্চরীতি) চলতে থাকে, (ন) যেমন (ক্ষুরঃ) ক্ষুর [চুলের ওপর চলে] ॥৪॥
भावार्थ - বিদ্বান স্ত্রী পুরুষ প্রসন্ন হয়ে সন্তান আদিকে সদা সদুপদেশ করুক, যেমন ফলযুক্ত বৃক্ষে পক্ষী প্রসন্ন হয়ে কিচিরমিচির/গান করে, এবং সদুপদেশ দ্বারা ক্লেশ/দুঃখ এমন ভাবে দূর করুক, যেমন নাপিত ক্ষুর দিয়ে চুল কাটে॥৪॥
इस भाष्य को एडिट करें