अथर्ववेद - काण्ड 20/ सूक्त 143/ मन्त्र 6
सूक्त - पुरमीढाजमीढौ
देवता - अश्विनौ
छन्दः - त्रिष्टुप्
सूक्तम् - सूक्त १४३
नू नो॑ र॒यिं पु॑रु॒वीरं॑ बृ॒हन्तं॒ दस्रा॒ मिमा॑थामु॒भये॑ष्व॒स्मे। नरो॒ यद्वा॑मश्विना॒ स्तोम॒माव॑न्त्स॒धस्तु॑तिमाजमी॒ढासो॑ अग्मन् ॥
स्वर सहित पद पाठनु । न॒: । र॒यिम् । पु॒रु॒ऽवीर॑म् । बृ॒हन्त॑म् । दस्रा॑ । मिमा॑थाम् । उ॒भये॑षु । अ॒स्मे इति॑ ॥ नर॑: । यत् । वा॒म् । अ॒श्वि॒ना॒ । स्तोम॑म् । आव॑न् । स॒धऽस्तु॑तिम् । आ॒ज॒ऽमो॒ल्हास॑: । अ॒ग्म॒न् ॥१४३.६॥
स्वर रहित मन्त्र
नू नो रयिं पुरुवीरं बृहन्तं दस्रा मिमाथामुभयेष्वस्मे। नरो यद्वामश्विना स्तोममावन्त्सधस्तुतिमाजमीढासो अग्मन् ॥
स्वर रहित पद पाठनु । न: । रयिम् । पुरुऽवीरम् । बृहन्तम् । दस्रा । मिमाथाम् । उभयेषु । अस्मे इति ॥ नर: । यत् । वाम् । अश्विना । स्तोमम् । आवन् । सधऽस्तुतिम् । आजऽमोल्हास: । अग्मन् ॥१४३.६॥
अथर्ववेद - काण्ड » 20; सूक्त » 143; मन्त्र » 6
मन्त्र विषय - ১-৭; ৯ রাজামাত্যকৃত্যোপদেশঃ
भाषार्थ -
(দস্রা) হে দর্শনযোগ্য (অশ্বিনা) উভয় অশ্বী! [চতুর রাজা এবং মন্ত্রী] (নঃ) আমাদের জন্য [অর্থাৎ] (উভয়েষু) উভয়ে রাজা এবং প্রজাযুক্ত (অস্মে) আমাদের মধ্যে (পুরুবীরম্) বহু বীরদের প্রাপ্তকারী (বৃহন্তম্) বিরাট (রয়িম্) ধন (নু) সদ্য (মিমাথাম্) পরিমিত [দাও]। (যৎ) কারণ (নরঃ) মনুষ্যগণ [নেতাগণ] (বাম্) তোমাদের উভয়ের জন্য (স্তোমম্) প্রশংসা করেছে (আবন্) রক্ষা করেছে, এবং (আজমীঢাসঃ) সেই ঘৃত আদি পদার্থসমূহ এবং সুবর্ণাদিযুক্ত ধনবানগণ (সধস্তুতিম্) পরস্পর কীর্তি (অগ্মন্) প্রাপ্ত করেছে ॥৬॥
भावार्थ - রাজা এবং মন্ত্রী রাজাদের এবং প্রজাদের সৎকার করে পরস্পর কীর্তি বৃদ্ধি করুক ॥৬॥
इस भाष्य को एडिट करें