English
अथर्ववेद - काण्ड 20/ सूक्त 143/ मन्त्र 3
सूक्त - पुरमीढाजमीढौ
देवता - अश्विनौ
छन्दः - त्रिष्टुप्
सूक्तम् - सूक्त १४३
को वा॑म॒द्या क॑रते रा॒तह॑व्य ऊ॒तये॑ वा सुत॒पेया॑य वा॒र्कैः। ऋ॒तस्य॑ वा व॒नुषे॑ पू॒र्व्याय॒ नमो॑ येमा॒नो अ॑श्वि॒ना व॑वर्तत् ॥
स्वर सहित पद पाठक: । वा॒म् । अ॒द्य । क॒र॒ते॒ । रा॒तऽह॑व्य: । ऊ॒तये॑ । वा॒ । सु॒त॒ऽपेया॑य । वा॒ । अ॒र्कै: ॥ ऋ॒तस्य॑ । वा॒ । व॒नुषे॑ । पू॒र्व्याय॑ । नम॑: । ये॒मा॒न: । अ॒श्वि॒ना॒ । आ । व॒व॒र्त॒त् ॥१४३.३॥
स्वर रहित मन्त्र
को वामद्या करते रातहव्य ऊतये वा सुतपेयाय वार्कैः। ऋतस्य वा वनुषे पूर्व्याय नमो येमानो अश्विना ववर्तत् ॥
स्वर रहित पद पाठक: । वाम् । अद्य । करते । रातऽहव्य: । ऊतये । वा । सुतऽपेयाय । वा । अर्कै: ॥ ऋतस्य । वा । वनुषे । पूर्व्याय । नम: । येमान: । अश्विना । आ । ववर्तत् ॥१४३.३॥
अथर्ववेद - काण्ड » 20; सूक्त » 143; मन्त्र » 3
मन्त्र विषय - ১-৭; ৯ রাজামাত্যকৃত্যোপদেশঃ
भाषार्थ -
(অশ্বিনা) হে উভয় অশ্বী! [চতুর রাজা এবং মন্ত্রী] (রাতহব্যঃ) দানের যোগ্যকে প্রদত্ত (কঃ) কোন পুরুষ [অর্থাৎ প্রত্যেক মনুষ্য] (ঊতয়ে) রক্ষার জন্য (বা বা) এবং (সুতপেয়ায়) নিষ্পাদিত সোম [তত্ত্ব রস] পান করার জন্য (বাম্) তোমদের উভয়ের নিমিত্ত (অর্কৈঃ) সৎকারের সহিত (অদ্য) আজ (করতে) কর্ম করে, (বা) এবং (ঋতস্য) সত্য জ্ঞানের (পূর্ব্যায়) প্রাচীনত্বে স্থিত (বনুষে) সেবনের জন্য (নমঃ) অন্নকে (যেমানঃ) আকর্ষণ করে [কোন অর্থাৎ প্রত্যেক মনুষ্য] (আ ববর্তৎ) বেঁচে থাকে॥৩॥
भावार्थ - প্রত্যেক মনুষ্য চতুর রাজা এবং মন্ত্রীর আদর/সম্মান করে পূর্বজদের মতো সত্য জ্ঞান বৃদ্ধি করে অন্ন আদি প্রাপ্ত করুক ॥৩॥
इस भाष्य को एडिट करें