English
अथर्ववेद - काण्ड 3/ सूक्त 20/ मन्त्र 8
सूक्त - वसिष्ठः
देवता - विश्वा भुवनानि
छन्दः - विराड्जगती
सूक्तम् - रयिसंवर्धन सूक्त
वाज॑स्य॒ नु प्र॑स॒वे सं ब॑भूविमे॒मा च॒ विश्वा॒ भुव॑नानि अ॒न्तः। उ॒तादि॑त्सन्तं दापयतु प्रजा॒नन्र॒यिं च॑ नः॒ सर्व॑वीरं॒ नि य॑च्छ ॥
स्वर सहित पद पाठवाज॑स्य । नु । प्र॒ऽस॒वे । सम् । ब॒भू॒वि॒म॒ । इ॒मा । च॒ । विश्वा॑ । भुव॑नानि । अ॒न्त: । उ॒त । अदि॑त्सन्तम् । दा॒प॒य॒तु॒ । प्र॒ऽजा॒नन् । र॒यिम् । च॒ । न॒: । सर्व॑ऽवीरम् । नि । य॒च्छ॒ ॥२०.८॥
स्वर रहित मन्त्र
वाजस्य नु प्रसवे सं बभूविमेमा च विश्वा भुवनानि अन्तः। उतादित्सन्तं दापयतु प्रजानन्रयिं च नः सर्ववीरं नि यच्छ ॥
स्वर रहित पद पाठवाजस्य । नु । प्रऽसवे । सम् । बभूविम । इमा । च । विश्वा । भुवनानि । अन्त: । उत । अदित्सन्तम् । दापयतु । प्रऽजानन् । रयिम् । च । न: । सर्वऽवीरम् । नि । यच्छ ॥२०.८॥
अथर्ववेद - काण्ड » 3; सूक्त » 20; मन्त्र » 8
मन्त्र विषय - ব্রহ্মজ্ঞানোপদেশঃ
भाषार्थ -
(বাজস্য) বলের/শক্তির (প্রসবে) উৎপত্তিতে (নু) ই (সংবভূবিম) আমরা সমর্থ হয়েছি, (চ) এবং (ইমা=ইমানি) এই (বিশ্বা=বিশ্বানি) সমস্ত (ভুবনানি) লোক (অন্তঃ) [তার] ভিতরে/অভ্যন্তরে রয়েছে/বর্তমান, (প্রজানন্) জ্ঞানবান্ ঈশ্বর (অদিৎসন্তম্) দানের ক্ষেত্রে অনিচ্ছুকদের দ্বারা (উত) ও (দাপয়তু) দান করাবেন/দানের জন্য প্রবৃত্ত করবেন। (চ) এবং [হে ঈশ্বর] (নঃ) আমাদের (সর্ববীরম্) সর্ববীর যুক্ত (রয়িম্) ধন (নি) নিত্য (যচ্ছ) দিন/প্রদান করুন ॥৮॥
भावार्थ - সকল চরাচর জগৎ অন্নে আশ্রিত রয়েছে। সর্বজ্ঞ পরমেশ্বর অদানী পুরুষদেরও সুপাত্রদের জন্য দানশক্তি প্রদান করুক, এবং আমাদের ও আমাদের বীরদের ধনী করুক ॥৮॥ এই মন্ত্র কিছু ভেদে যজুর্বেদ ১৯।২৫ বা ২৪ এ রয়েছে ॥
इस भाष्य को एडिट करें