English
अथर्ववेद - काण्ड 3/ सूक्त 20/ मन्त्र 9
सूक्त - वसिष्ठः
देवता - पञ्च प्रदिशः
छन्दः - अनुष्टुप्
सूक्तम् - रयिसंवर्धन सूक्त
दु॒ह्रां मे॒ पञ्च॑ प्र॒दिशो॑ दु॒ह्रामु॒र्वीर्य॑थाब॒लम्। प्रापे॑यं॒ सर्वा॒ आकू॑ती॒र्मन॑सा॒ हृद॑येन च ॥
स्वर सहित पद पाठदु॒ह्राम् । मे॒ । पञ्च॑ । प्र॒ऽदिश॑: । दु॒ह्राम् । उ॒र्वी: । य॒था॒ऽब॒लम् । प्र । आ॒पे॒य॒म् । सर्वा॑: । आऽकू॑ती: । मन॑सा । हृद॑येन । च॒ ॥२०.९॥
स्वर रहित मन्त्र
दुह्रां मे पञ्च प्रदिशो दुह्रामुर्वीर्यथाबलम्। प्रापेयं सर्वा आकूतीर्मनसा हृदयेन च ॥
स्वर रहित पद पाठदुह्राम् । मे । पञ्च । प्रऽदिश: । दुह्राम् । उर्वी: । यथाऽबलम् । प्र । आपेयम् । सर्वा: । आऽकूती: । मनसा । हृदयेन । च ॥२०.९॥
अथर्ववेद - काण्ड » 3; सूक्त » 20; मन्त्र » 9
मन्त्र विषय - ব্রহ্মজ্ঞানোপদেশঃ
भाषार्थ -
(পঞ্চ) বিস্তৃত [বা পাঁচ] (প্রদিশঃ) উত্তম দান ক্রিয়া [বা প্রধান দিশা] (মে) আমার জন্য (উর্বীঃ) বিস্তৃত শক্তিকে (যথাবলম্) যথাশক্তি (দুহ্রাম্) দোহন/পূরণ করুক, (দুহ্রাম্) দোহন/পূরণ করুক। (মনসা) মন [মনন শক্তি] দ্বারা (চ) এবং (হৃদয়েন) হৃদয় [গ্রহণ শক্তি] দ্বারা (সর্বাঃ) সর্ব (আকূতীঃ) সংকল্পকে (প্র, আপেয়ম্) আমি যেন প্রাপ্ত করি/ করতে থাকি ॥৯॥
भावार्थ - মনুষ্য বিদ্যাদির দান করে নিজের সামর্থ্য বৃদ্ধি করুক ও সকল দিশা থেকে উত্তম গুণ প্রাপ্ত করুক এবং শ্রবণ, মনন, নিদিধ্যাসন [মনযোগপূর্বক বিচার] করে নিজের মনোরথ সিদ্ধ করুক॥৯॥
इस भाष्य को एडिट करें