English
अथर्ववेद - काण्ड 20/ सूक्त 35/ मन्त्र 16
ए॒वा ते॑ हारियोजना सुवृ॒क्तीन्द्र॒ ब्रह्मा॑णि॒ गोत॑मासो अक्रन्। ऐषु॑ वि॒श्वपे॑शसं॒ धियं॑ धाः प्रा॒तर्म॒क्षू धि॒याव॑सुर्जगम्यात् ॥
स्वर सहित पद पाठए॒व । ते॒ । हा॒रि॒ऽयो॒ज॒न॒ । सु॒ऽवृ॒क्ति । इन्द्र॑ । ब्रह्मा॑णि । गोत॑मास: । अ॒क्र॒न् ॥ आ । ए॒षु॒ । वि॒श्वऽपे॑शसम् । धिय॑म् । धा: । प्रा॒त: । म॒क्षु । धि॒याऽव॑सु: । ज॒ग॒म्या॒त् ॥३५.१६॥
स्वर रहित मन्त्र
एवा ते हारियोजना सुवृक्तीन्द्र ब्रह्माणि गोतमासो अक्रन्। ऐषु विश्वपेशसं धियं धाः प्रातर्मक्षू धियावसुर्जगम्यात् ॥
स्वर रहित पद पाठएव । ते । हारिऽयोजन । सुऽवृक्ति । इन्द्र । ब्रह्माणि । गोतमास: । अक्रन् ॥ आ । एषु । विश्वऽपेशसम् । धियम् । धा: । प्रात: । मक्षु । धियाऽवसु: । जगम्यात् ॥३५.१६॥
अथर्ववेद - काण्ड » 20; सूक्त » 35; मन्त्र » 16
भाषार्थ -
(ইন্দ্র) হে পরমেশ্বর! (গোতমাসঃ) সর্বোত্তম স্তুতিকারী স্তোতাগণ, (এবা) এরূপ, (হারিযোজনা=হারিযোজনানি) বিষয়-বিহারী-ইন্দ্রিয়-সমূহকে আপনার সাথে যোগযুক্তকারী, (সুবৃক্তি=সুবৃক্তীনি) দোষবর্জিত, (ব্রহ্মাণি) ব্রহ্ম-প্রতিপাদক স্তুতি (অক্রন্) করে। (এষু) এই উপাসকদের মধ্যে আপনি (বিশ্বপেশসম্) বিশ্বের নিরূপক (ধিয়ম্) যথার্থ বুদ্ধির (ধাঃ) আধান/স্থাপন করেন, এবং (ধিয়াবসুঃ) বুদ্ধির ধনী আপনি (প্রাতঃ) প্রাতঃকালের স্তুতিতে (মক্ষূ) শীঘ্রই (আ জগম্যাৎ) প্রকট হন।
- [গোতমাসঃ=গৌঃ (স্তোতা, নিঘং০ ৩.১৬)। গোতমাসঃ এ ‘তমপ্’ প্রত্যয় আছে, যা সংজ্ঞাবাচক শব্দে থাকতে পারে না। এইজন্য ‘গোতম’ শব্দ সংজ্ঞাবাচক না হয়ে ক্রিয়াবাচক, স্তুতির প্রকর্ষের দ্যোতক।]
इस भाष्य को एडिट करें