English
अथर्ववेद - काण्ड 20/ सूक्त 107/ मन्त्र 13
चि॒त्रं दे॒वानां॑ के॒तुरनी॑कं॒ ज्योति॑ष्मान्प्र॒दिशः॒ सूर्य॑ उ॒द्यन्। दि॑वाक॒रोऽति॑ द्यु॒म्नैस्तमां॑सि॒ विश्वा॑तारीद्दुरि॒तानि॑ शु॒क्रः ॥
स्वर सहित पद पाठचि॒त्रम् । दे॒वाना॑म् । के॒तु: । अनी॑कम् । ज्योति॑ष्मान् । प्र॒ऽदिश॑: । सूर्य॑: । उ॒त्ऽवन् ॥ दि॒वा॒ऽक॒र: । अति॑ । द्यु॒म्नै: । तमां॑सि । विश्वा॑ । अ॒ता॒री॒त् । दु॒:ऽइ॒तानि॑ । शु॒क्र: ॥१०७.१३॥
स्वर रहित मन्त्र
चित्रं देवानां केतुरनीकं ज्योतिष्मान्प्रदिशः सूर्य उद्यन्। दिवाकरोऽति द्युम्नैस्तमांसि विश्वातारीद्दुरितानि शुक्रः ॥
स्वर रहित पद पाठचित्रम् । देवानाम् । केतु: । अनीकम् । ज्योतिष्मान् । प्रऽदिश: । सूर्य: । उत्ऽवन् ॥ दिवाऽकर: । अति । द्युम्नै: । तमांसि । विश्वा । अतारीत् । दु:ऽइतानि । शुक्र: ॥१०७.१३॥
अथर्ववेद - काण्ड » 20; सूक्त » 107; मन्त्र » 13
मन्त्र विषय - মন্ত্র ১৩-১ অধ্যাত্মোপদেশঃ
भाषार्थ -
(চিত্রম্) অদ্ভুত (অনীকম্) জীবনদাতা [ব্রহ্ম], (দেবানাম্) গতিমান্ লোক-সমূহের (কেতুঃ) জ্ঞাতা/জ্ঞাপক/জ্ঞাপনকারী (জ্যোতিষ্মান্) তেজোময় (সূর্যঃ) সর্বপ্রেরক [পরমাত্মা] (প্রদিশঃ) সব দিশায় (উদ্যন্) উচ্চ হয়ে, (দিবাকরঃ) দিন রচনাকারী [সূর্য রূপ], (শুক্রঃ) বীর্যবান্ [পরমেশ্বর] (দ্যুম্নৈঃ) নিজের প্রকাশ দ্বারা (তমাংসি) অন্ধকার (অতি) অতিক্রম করে (বিশ্বা) সব (দুরিতানি) কঠিন পরিস্থিতি/কষ্ট (অতারীৎ) পার/অতিক্রম করেছেন ॥১৩॥
भावार्थ - যেমন এই সূর্য অন্ধকার নাশ করে দিন সৃষ্টি করে প্রকাশমান, তেমনই সেই পরমেশ্বর সূর্য আদি লোক-সমূহ রচনা করে ধারণ-আকর্ষণ দ্বারা সকলের রক্ষা করেন, তেমনই মনুষ্য বিদ্যা দ্বারা প্রকাশমান হয়ে বিঘ্ন-সমূহ দূর করুক ॥১৩॥
इस भाष्य को एडिट करें