English
अथर्ववेद - काण्ड 20/ सूक्त 107/ मन्त्र 14
चि॒त्रं दे॒वाना॒मुद॑गा॒दनी॑कं॒ चक्षु॑र्मि॒त्रस्य॒ वरु॑णस्या॒ग्नेः। आप्रा॒द्द्यावा॑पृथि॒वी अ॒न्तरि॑क्षं॒ सूर्य॑ आ॒त्मा जग॑तस्त॒स्थुष॑श्च ॥
स्वर सहित पद पाठचि॒त्रम् । दे॒वाना॑म् । उत् । अ॒गा॒त् । अनी॑कम् । चक्षु॑: । मि॒त्र॒स्य॑ । वरु॑णस्य । अ॒ग्ने: ॥ आ । अ॒प्रा॒त् । द्यावा॑पृथि॒वी इति॑ । अ॒न्तरि॑क्षम् । सूर्य॑: । आ॒त्मा । जग॑त: । त॒स्थुष॑: । च॒ ॥१०७.१४॥
स्वर रहित मन्त्र
चित्रं देवानामुदगादनीकं चक्षुर्मित्रस्य वरुणस्याग्नेः। आप्राद्द्यावापृथिवी अन्तरिक्षं सूर्य आत्मा जगतस्तस्थुषश्च ॥
स्वर रहित पद पाठचित्रम् । देवानाम् । उत् । अगात् । अनीकम् । चक्षु: । मित्रस्य । वरुणस्य । अग्ने: ॥ आ । अप्रात् । द्यावापृथिवी इति । अन्तरिक्षम् । सूर्य: । आत्मा । जगत: । तस्थुष: । च ॥१०७.१४॥
अथर्ववेद - काण्ड » 20; सूक्त » 107; मन्त्र » 14
मन्त्र विषय - মন্ত্র ১৩-১ অধ্যাত্মোপদেশঃ
भाषार्थ -
(দেবানাম্) গতিমান্ লোক-সমূহের (চিত্রম্) অদ্ভুত (অনীকম্) জীবনদাতা, (মিত্রস্য) সূর্যের [বা প্রাণের], (বরুণস্য) চন্দ্রের [অথবা জল বা অপান-এর] এবং (অগ্নেঃ) বিদ্যুৎ এর (চক্ষুঃ) চক্ষু [ব্রহ্ম] (উৎ) সর্বোপরি (অগাৎ) ব্যাপক। (সূর্যঃ) সর্বপ্রেরক, (জগতঃ) জঙ্গম (চ) এবং (তস্থুষঃ) স্থাবর সংসারের (আত্মা) আত্মা [নিরন্তর ব্যাপক পরমাত্মা] (দ্যাবাপৃথিবী) সূর্য ভূমি [প্রকাশমান অপ্রকাশমান লোক-সমূহ] এবং (অন্তরিক্ষম্) অন্তরিক্ষকে (আ) সব প্রকারে (অপ্রাৎ) পূর্ণ করেছেন॥১৪॥
भावार्थ - যে অদ্ভুতস্বরূপ পরমাত্মা সূর্য, চন্দ্র, বায়ু আদি দ্বারা সব প্রাণীদের সুখ প্রদান করেন, মনুষ্য উনাকে উপাসনা দ্বারা জ্ঞাত হয়ে আত্মোন্নতি করুক ॥১৪॥
इस भाष्य को एडिट करें