अथर्ववेद - काण्ड 20/ सूक्त 135/ मन्त्र 12
सूक्त -
देवता - प्रजापतिरिन्द्रश्च
छन्दः - अनुष्टुप्
सूक्तम् - कुन्ताप सूक्त
त्वमि॑न्द्र क॒पोता॑य च्छिन्नप॒क्षाय॒ वञ्च॑ते। श्यामा॑कं प॒क्वं पीलु॑ च॒ वार॑स्मा॒ अकृ॑णोर्ब॒हुः ॥
स्वर सहित पद पाठत्वम् । इ॑न्द्र । क॒पोता॑य । छिन्नप॒क्षाय॒ । वञ्च॑ते ॥ श्यामा॑कम् । प॒क्वम् । पीलु॑ । च॒ । वा: । अ॑स्मै॒ । अकृ॑णो: । ब॒हु: ॥१३५.१२॥
स्वर रहित मन्त्र
त्वमिन्द्र कपोताय च्छिन्नपक्षाय वञ्चते। श्यामाकं पक्वं पीलु च वारस्मा अकृणोर्बहुः ॥
स्वर रहित पद पाठत्वम् । इन्द्र । कपोताय । छिन्नपक्षाय । वञ्चते ॥ श्यामाकम् । पक्वम् । पीलु । च । वा: । अस्मै । अकृणो: । बहु: ॥१३५.१२॥
अथर्ववेद - काण्ड » 20; सूक्त » 135; मन्त्र » 12
मन्त्र विषय - মনুষ্যকর্তব্যোপদেশঃ
भाषार्थ -
(ইন্দ্র) হে ইন্দ্র! [পরম্ ঐশ্বর্যবান্ রাজন্] (ত্বম্) তুমি (অস্মৈ) এই (ছিন্নপক্ষায়) ছিন্ন ডানাবিশিষ্ট, (বঞ্চতে) চলন্ত (কপোতায়) পায়রা/কপোত-কে (পক্বম্) পরিপক্ক (শ্যামাকম্) শ্যামা চাল/ক্ষুদ্র চাল [সমা অন্ন], (পীলু) পীলু [ফল বিশেষ] (চ) এবং (বাঃ) জল (বহুঃ) বহু বার (অকৃণোঃ) প্রদান করেছো ॥১২॥
भावार्थ - যেভাবে ডানাবিহীন পায়রাকে অন্ন এবং জল দিয়ে পুষ্ট করা হয়, তেমনই রাজা দীন-দুঃখীদের অন্নাদি দ্বারা সুখী করুক ॥১২॥
इस भाष्य को एडिट करें