अथर्ववेद - काण्ड 20/ सूक्त 135/ मन्त्र 7
सूक्त -
देवता - प्रजापतिरिन्द्रश्च
छन्दः - भुरिगार्षी त्रिष्टुप्
सूक्तम् - कुन्ताप सूक्त
तां ह॑ जरितर्नः॒ प्रत्य॑गृभ्णं॒स्तामु ह॑ जरितर्नः॒ प्रत्य॑गृभ्णः। अहा॑नेतरसं न॒ वि चे॒तना॑नि य॒ज्ञानेत॑रसं न॒ पुरो॒गवा॑मः ॥
स्वर सहित पद पाठताम् । ह॑ । जरित: । न॒: । प्रति॑ । अ॑गृभ्ण॒न् । ताम् । ऊं॒ इति॑ । ह॑ । जरित: । न॒: । प्रति॑ । अ॑गृभ्ण: ॥ अहा॑नेतरसम् । न॒ । वि । चे॒तना॑नि । य॒ज्ञानेत॑रसम् । न॒ । पुरो॒गवा॑म: ॥१३५.७॥
स्वर रहित मन्त्र
तां ह जरितर्नः प्रत्यगृभ्णंस्तामु ह जरितर्नः प्रत्यगृभ्णः। अहानेतरसं न वि चेतनानि यज्ञानेतरसं न पुरोगवामः ॥
स्वर रहित पद पाठताम् । ह । जरित: । न: । प्रति । अगृभ्णन् । ताम् । ऊं इति । ह । जरित: । न: । प्रति । अगृभ्ण: ॥ अहानेतरसम् । न । वि । चेतनानि । यज्ञानेतरसम् । न । पुरोगवाम: ॥१३५.७॥
अथर्ववेद - काण्ड » 20; सूक्त » 135; मन्त्र » 7
मन्त्र विषय - মনুষ্যকর্তব্যোপদেশঃ
भाषार्थ -
(তাম্) তা [দক্ষিণা] (হ) কেবল, (জরিতঃ) হে স্তুতিকারী! (নঃ) আমাদের জন্য (প্রতি অগৃভ্ণন্) তাঁরা [বিজ্ঞানীরা ম০ ৬] প্রত্যক্ষ প্রাপ্ত করেছে/পেয়েছে, (তাম্) তা (উ) নিশ্চিতভাবে (হ) কেবল, (জরিতঃ) হে স্তুতিকারী! (নঃ) আমাদের জন্য (প্রতি অগৃভ্ণঃ) তুমি প্রত্যক্ষ পেয়েছো/প্রাপ্ত করেছো। (ন) এখন (অহানেতরসম্) ব্যাপ্তিতে বলযুক্ত ব্যবহার, (বি) বিবিধ (চেতনানি) চেতনা, এবং (ন) এখন (যজ্ঞানেতরসম্) যজ্ঞে [দেবপূজা, সঙ্গতিকরণ এবং দানে] বলযুক্ত ব্যবহার (পুরোগবামঃ) আমরা সামনে অগ্রসর হয়ে প্রাপ্ত হই ॥৭॥
भावार्थ - যেভাবে পূর্বজ মহাত্মাগণ শ্রেষ্ঠ কর্মের দ্বারা প্রতিষ্ঠা প্রাপ্ত করেছে, তেমনই আপনি এবং আমরা মিলে বিজ্ঞান দ্বারা গৌরব লাভ করব ॥৭॥
इस भाष्य को एडिट करें