अथर्ववेद - काण्ड 20/ सूक्त 17/ मन्त्र 6
विशं॑विशं म॒घवा॒ पर्य॑शायत॒ जना॑नां॒ धेना॑ अव॒चाक॑श॒द्वृषा॑। यस्याह॑ श॒क्रः सव॑नेषु॒ रण्य॑ति॒ स ती॒व्रैः सोमैः॑ सहते पृतन्य॒तः ॥
स्वर सहित पद पाठविश॑म्ऽविशम् । म॒घऽवा॑ । परि॑ । अ॒शा॒य॒त॒ । जना॑नाम् । धेना॑: । अ॒व॒ऽचाक॑शत् । वृषा॑ ॥ यस्य॑ । अह॑ । श॒क्र: । सव॑नेषु । रण्य॑ति । स: । ती॒व्रै: । सोमै॑: । स॒ह॒ते॒ । पृ॒त॒न्य॒त: ॥१७.६॥
स्वर रहित मन्त्र
विशंविशं मघवा पर्यशायत जनानां धेना अवचाकशद्वृषा। यस्याह शक्रः सवनेषु रण्यति स तीव्रैः सोमैः सहते पृतन्यतः ॥
स्वर रहित पद पाठविशम्ऽविशम् । मघऽवा । परि । अशायत । जनानाम् । धेना: । अवऽचाकशत् । वृषा ॥ यस्य । अह । शक्र: । सवनेषु । रण्यति । स: । तीव्रै: । सोमै: । सहते । पृतन्यत: ॥१७.६॥
अथर्ववेद - काण्ड » 20; सूक्त » 17; मन्त्र » 6
मन्त्र विषय - রাজপ্রজাকর্তব্যোপদেশঃ
भाषार्थ -
(মঘবা) মহাধনী, (বৃষা) বলবান্ [সেনাপতি] (জনানাম্) মনুষ্যদের (ধেনাঃ) বাণীসমূহকে (অবচাকশৎ) বিচারপূর্বক প্রত্যক্ষ করে (বিশংবিশম্) প্রত্যেক মনুষ্যদের (পরি অশায়ত) মাঝে পৌঁছেছে। (শক্রঃ) শক্তিমান [সেনাপতি] (যস্য অহ) যারই (সবনেষু) যজ্ঞের মাঝে (রণ্যতি) পৌঁছেছে/পৌঁছায়, (সঃ) সেই [মনুষ্য] পৌষ্টিক (সোমৈঃ) সোমসমূহ [ঐশ্বর্যসমূহ বা মহৌষধিসমূহের রস] দ্বারা (পৃতন্যতঃ) সেনা প্রেরক [শত্রুদের] (সহতে) পরাজিত করে।।৬।।
भावार्थ - চতুর সেনাপতি সমস্ত প্রজাদের আহ্বান শুনে এমন-এমন উত্তম উপায় অবলম্বন করে/করুক, যাতে প্রজাগণ ঐশ্বর্যবান ও বলবান হয়ে শত্রুদের জয় করে।।৬।।
इस भाष्य को एडिट करें