English
अथर्ववेद - काण्ड 20/ सूक्त 17/ मन्त्र 7
आपो॒ न सिन्धु॑म॒भि यत्स॒मक्ष॑र॒न्त्सोमा॑स॒ इन्द्रं॑ कु॒ल्या इ॑व ह्र॒दम्। वर्ध॑न्ति॒ विप्रा॒ महो॑ अस्य॒ साद॑ने॒ यवं॒ न वृ॒ष्टिर्दि॒व्येन॒ दानु॑ना ॥
स्वर सहित पद पाठआप॑: । न । सिन्धु॑म् । अ॒भि । यत् । स॒म्ऽअक्ष॑रन् । सोमा॑स । इन्द्र॑म् । कु॒ल्या:ऽइ॑व । ह्र॒दम् ॥ वर्ध॑न्ति । विप्रा॑: । मह॑: । अ॒स्य॒ । सद॑ने । यव॑म् । न । वृ॒ष्टि: । दि॒व्येन॑ । दानु॑ना ॥१७.७॥
स्वर रहित मन्त्र
आपो न सिन्धुमभि यत्समक्षरन्त्सोमास इन्द्रं कुल्या इव ह्रदम्। वर्धन्ति विप्रा महो अस्य सादने यवं न वृष्टिर्दिव्येन दानुना ॥
स्वर रहित पद पाठआप: । न । सिन्धुम् । अभि । यत् । सम्ऽअक्षरन् । सोमास । इन्द्रम् । कुल्या:ऽइव । ह्रदम् ॥ वर्धन्ति । विप्रा: । मह: । अस्य । सदने । यवम् । न । वृष्टि: । दिव्येन । दानुना ॥१७.७॥
अथर्ववेद - काण्ड » 20; सूक्त » 17; मन्त्र » 7
मन्त्र विषय - রাজপ্রজাকর্তব্যোপদেশঃ
भाषार्थ -
(ন) যেমন (আপঃ) নদী-সমূহ (সিন্ধুম্ অভি) সমুদ্রে এবং (ইব) যেমন (কুল্যাঃ) নালা (হ্রদম্) হ্রদে [মিলিত হয়ে প্রবাহিত হয়], তেমনই (যৎ) যখন (সোমাসঃ) সোম [ঐশ্বর্য] (ইন্দ্রম্) ইন্দ্র [মহাপ্রতাপী পুরুষ] এর সাথে (সমক্ষরন্) মিলে বয়ে এসেছে, [তখন] (বিপ্রাঃ) বুদ্ধিমানগণ (অস্য) এই [বীর] এর (মহঃ) মহত্ত্ব/প্রশংসাকে (সদনে) সমাজের মাঝে (বর্ধন্তি) বর্ধিত করে, (ন) যেরকম (যবম্) অন্নকে (বৃষ্টিঃ) বৃষ্টি (দিব্যনে) দিব্য আকাশ থেকে আগত (দানুনা) জলদান দ্বারা [বৃদ্ধি করে]।।৭।।
भावार्थ - যে মহাপ্রতাপী রাজা সকল প্রকারে ঐশ্বর্যবান্, বিদ্বানগণ তাঁর গুণসমূহের প্রশংসা করে উন্নতি লাভ করুক।।৭।।
इस भाष्य को एडिट करें