Loading...
Close
VedicScriptures VedicScriptures
English
साइडबार
यजुर्वेद अध्याय - 31
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22

मन्त्र चुनें

  • यजुर्वेद का मुख्य पृष्ठ
    • यजुर्वेद - अध्याय 31/ मन्त्र 14
    ऋषिः - नारायण ऋषिः देवता - पुरुषो देवता छन्दः - निचृदनुष्टुप् स्वरः - गान्धारः
    इस मन्त्र को एडिट करें
    3

    यत्पुरु॑षेण ह॒विषा॑ दे॒वा य॒ज्ञमत॑न्वत।व॒स॒न्तोऽस्यासी॒दाज्यं॑ ग्री॒ष्मऽइ॒ध्मः श॒रद्ध॒विः॥१४॥

    स्वर सहित पद पाठ

    यत्। पुरु॑षेण। ह॒विषा॑। दे॒वाः। य॒ज्ञम्। अत॑न्वत ॥ व॒स॒न्तः। अ॒स्य॒। आ॒सी॒त्। आज्य॑म्। ग्री॒ष्मः। इ॒ध्मः। श॒रत्। ह॒विः ॥१४ ॥

    स्वर रहित मन्त्र

    यत्पुरुषेण हविषा देवा यज्ञमतन्वत । वसन्तोस्यासीदाज्यङ्ग्रीष्मऽइध्मः शरद्धविः ॥

    स्वर रहित पद पाठ

    यत्। पुरुषेण। हविषा। देवाः। यज्ञम्। अतन्वत॥ वसन्तः। अस्य। आसीत्। आज्यम्। ग्रीष्मः। इध्मः। शरत्। हविः॥१४॥

    यजुर्वेद - अध्याय » 31; मन्त्र » 14
    Acknowledgment

    शब्दार्थ -
    शब्दार्थ - हे मनुष्यांनो, (यत्) जेव्हां (हविषा) ग्रहणीय, वरणीय (पुरूषेण) परमपूर्ण ईश्‍वरासह (देवाः) विद्वान लोकांनी (यज्ञम्) मानस्वरूप यज्ञ (अतन्वत) निस्ताराने केला (विद्वज्जनांनी मनामधे ईश्‍वराच्या रचना वैशिष्ट्यांचे मनन केले. सृष्टीला समजून घेण्याचा यत्न केला) (अस्य) या यज्ञाचा (वसन्तः) पूर्वाह्णकाल (सकाळ ते दुपारपर्यंत चा काळ) (आज्यम्) घृत होते, (ग्रीष्मः) मध्याह्णकाळ (दुपार) (इध्मः) त्या यज्ञाची समिधा वा इंधन होता, प्रकाशक होता आणि (शरत्) अर्धरात्र (हविः) इतर हवनीय पदार्थ (आसीत्) होते, असे जाणा. (म्हणजे हवनीय पदार्थांच्या अभावात विद्वानांनी सकाळ, दुपार, संध्याकाळ मानस यज्ञ केला आणि परमेश्‍वराने त्या सृष्टिनिर्मिती यज्ञात वसंत, ग्रीष्म, शरद आदी ऋतु उत्पन्न केले) ॥14॥

    भावार्थ - भावार्थ - जेव्हां बाह्य सामग्री (समिधा, घृत आदी पदार्थांचा अभाव होईल वा असेल तेंव्हा विद्वज्जनांनी सृष्टिकर्ता ईश्‍वराचा उपासनारूप मानस ज्ञानरूप करावा (संध्या वा ब्रह्मयज्ञ करावा)

    इस भाष्य को एडिट करें
    Top