यजुर्वेद - अध्याय 36/ मन्त्र 20
ऋषिः - लोपामुद्रा ऋषिः
देवता - अग्निर्देवता
छन्दः - भुरिग् बृहती
स्वरः - मध्यमः
3
नम॑स्ते॒ हर॑से शो॒चिषे॒ नम॑स्तेऽअस्त्व॒र्चिषे॑।अ॒न्याँस्ते॑ऽअ॒स्मत्त॑पन्तु हे॒तयः॑ पाव॒कोऽअ॒स्मभ्य॑ꣳशि॒वो भ॑व॥२०॥
स्वर सहित पद पाठनमः॑। ते॒। हर॑से। शो॒चिषे॑। नमः॑। ते॒। अ॒स्तु॒। अ॒र्चिषे॑ ॥ अ॒न्यान्। ते॒। अ॒स्मत्। त॒प॒न्तु॒। हे॒तयः॑। पा॒व॒कः। अ॒स्मभ्य॑म्। शि॒वः। भ॒व॒ ॥२० ॥
स्वर रहित मन्त्र
नमस्ते हरसे शोचिषे नमस्तेऽअस्त्वर्चिषे । अन्याँस्तेऽअस्मत्तपन्तु हेतयः पावको अस्मभ्यँ शिवो भव ॥
स्वर रहित पद पाठ
नमः। ते। हरसे। शोचिषे। नमः। ते। अस्तु। अर्चिषे॥ अन्यान्। ते। अस्मत्। तपन्तु। हेतयः। पावकः। अस्मभ्यम्। शिवः। भव॥२०॥
विषय - ईश्वरोपासना विषयी -
शब्दार्थ -
शब्दार्थ - हे भगवन्, हे ईश्वर, (हरसे) पाप-हरण करणार्या आणि (शोचिषे) ज्ञानाचा प्रकाश करणार्या (ते) आपणासाठी (नमः) आमचे नमस्कार असोत. तसेच (अर्चिषे) सतुत्य वा स्तवनीय (ते) अशा आपणासाठी (नमः) नमस्कार (अस्तु) असोत. (ते) आपले जे (हेतयः) वज्राप्रमाणे दृढ व अपरिवर्तनीय व्यवस्था आहे. ती दंड व्यवस्था (अस्मत्) आम्हांपासून (अन्यान्) भिन्न वा विरोधी अशा अन्यायी शत्रूंना (तपन्तु) दंडित करो आपण (अस्मभ्यम्) आमच्यासाठी (आपकः) पवित्र कर्त्ता आणि (शिवः) कल्याणकारी (भव) व्हा. ॥20॥
भावार्थ - भावार्थ - हे परमेश्वर, आपल्या शुभ, गुण, कर्म आणि स्वभावाप्रमाणे आमचेही गुण, कर्म, स्वभाव व्हावेत, याकरिता आम्ही आपणास नमस्कार करतो. आमचा दृढ विश्वास आहे की अधर्मी लोकांना आपली व्यवस्था पीडा व दुःख देते आणि धर्मात्माजनांना आनंदित करते. अशा परम मंगलकारी स्वरूप असलेल्या आपली आम्ही उपासना करतो. ॥20॥
इस भाष्य को एडिट करेंAcknowledgment
Book Scanning By:
Sri Durga Prasad Agarwal
Typing By:
N/A
Conversion to Unicode/OCR By:
Dr. Naresh Kumar Dhiman (Chair Professor, MDS University, Ajmer)
Donation for Typing/OCR By:
N/A
First Proofing By:
Acharya Chandra Dutta Sharma
Second Proofing By:
Pending
Third Proofing By:
Pending
Donation for Proofing By:
N/A
Databasing By:
Sri Jitendra Bansal
Websiting By:
Sri Raj Kumar Arya
Donation For Websiting By:
N/A
Co-ordination By:
Sri Virendra Agarwal