Loading...
Close
VedicScriptures VedicScriptures
English
साइडबार
यजुर्वेद अध्याय - 14
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31

मन्त्र चुनें

  • यजुर्वेद का मुख्य पृष्ठ
    • यजुर्वेद - अध्याय 14/ मन्त्र 25
    ऋषिः - विश्वदेव ऋषिः देवता - वस्वादयो लिङ्गोक्ता देवताः छन्दः - स्वराट् संकृतिः स्वरः - ऋषभः
    इस मन्त्र को एडिट करें
    7

    वसू॑नां भा॒गोऽसि रु॒द्राणा॒माधि॑पत्यं॒ चतु॑ष्पात् स्पृ॒तं च॑तुर्वि॒ꣳश स्तोम॑ऽ आ॒दि॒त्यानां॑ भा॒गोऽसि म॒रुता॒माधि॑पत्यं॒ गर्भा॑ स्पृ॒ताः पं॑चवि॒ꣳश स्तोमो॑ऽदि॑त्यै भा॒गोऽसि॒ पू॒ष्णऽ आधि॑पत्य॒मोज॑ स्पृ॒तं त्रि॑ण॒व स्तोमो॑ दे॒वस्य॑ सवि॒तुर्भा॒गोऽसि॒ बृह॒स्पते॒राधि॑पत्यꣳ स॒मीची॒र्दिश॑ स्पृ॒ताश्च॑तुष्टो॒म स्तोमः॑॥२५॥

    स्वर सहित पद पाठ

    वसू॑नाम्। भा॒गः। अ॒सि॒। रु॒द्राणा॑म्। आधि॑पत्य॒मित्याधि॑ऽपत्यम्। चतु॑ष्पात्। चतुः॑पा॒दिति॒ चतुः॑ऽपात्। स्पृ॒तम्। च॒तु॒र्वि॒ꣳश इति॑ चतुःऽवि॒ꣳशः। स्तोमः॑। आ॒दि॒त्याना॑म्। भा॒गः। अ॒सि॒। म॒रुता॑म्। आधि॑पत्य॒मित्याधि॑ऽपत्यम्। गर्भाः॑। स्पृ॒ताः। प॒ञ्च॒वि॒ꣳश इति॑ पञ्चऽवि॒ꣳशः। स्तोमः॑। अदि॑त्यै। भा॒गः। अ॒सि॒। पू॒ष्णः। आधि॑पत्य॒मित्याधि॑ऽपत्यम्। ओजः॑। स्पृ॒तम्। त्रि॒ण॒वः। त्रि॒न॒व इति॑ त्रिऽन॒वः। स्तोमः॑। दे॒वस्य॑। स॒वि॒तुः। भा॒गः। अ॒सि॒। बृह॒स्पतेः॑। आधि॑पत्य॒मित्याधि॑ऽपत्यम्। स॒मीचीः॑। दिशः॑। स्पृ॒ताः। च॒तु॒ष्टो॒मः। च॒तु॒स्तो॒म इति॑ चतुःऽस्तो॒मः। स्तोमः॑ ॥२५ ॥

    स्वर रहित मन्त्र

    वसूनाम्भागो सि रुद्राणामाधिपत्यञ्चतुष्पात्स्पृतञ्चतुर्विँश स्तोमऽआदित्यानाम्भागोसि मरुतामाधिपत्यङ्गर्भा स्पृताः पञ्चविँश स्तोमोदित्यै भागोसि पूष्णऽआधिपत्यमोज स्पृतन्त्रिणव स्तोमो देवस्य सवितुर्भागोसि बृहस्पतेराधिपत्यँ समीचीर्दिश स्पृताश्चतुष्टोम स्तोमो यवानाम्भागः ॥

    स्वर रहित पद पाठ

    वसूनाम्। भागः। असि। रुद्राणाम्। आधिपत्यमित्याधिऽपत्यम्। चतुष्पात्। चतुःपादिति चतुःऽपात्। स्पृतम्। चतुर्विꣳश इति चतुःऽविꣳशः। स्तोमः। आदित्यानाम्। भागः। असि। मरुताम्। आधिपत्यमित्याधिऽपत्यम्। गर्भाः। स्पृताः। पञ्चविꣳश इति पञ्चऽविꣳशः। स्तोमः। अदित्यै। भागः। असि। पूष्णः। आधिपत्यमित्याधिऽपत्यम्। ओजः। स्पृतम्। त्रिणवः। त्रिनव इति त्रिऽनवः। स्तोमः। देवस्य। सवितुः। भागः। असि। बृहस्पतेः। आधिपत्यमित्याधिऽपत्यम्। समीचीः। दिशः। स्पृताः। चतुष्टोमः। चतुस्तोम इति चतुःऽस्तोमः। स्तोमः॥२५॥

    यजुर्वेद - अध्याय » 14; मन्त्र » 25
    Acknowledgment

    पदार्थ -
    পদার্থঃ- হে বিদ্বন্ ! তুমি যে (বসূনাম্) অগ্নি আদি আট বা প্রথম শ্রেণির বিদ্বান্দিগের (ভাগঃ) সেবন যোগ্য (অসি) হও, সুতরাং (রুদ্রাণাম্) দশ প্রাণাদি একাদশ জীব বা মধ্যশ্রেণির বিদ্বান্দিগের (আধিপত্যম্) অধিকার প্রাপ্ত হও যাহা (চতুর্বিশঃ) চব্বিশ প্রকারের (স্তোমঃ) স্তুতিকর্ত্তা (আদিত্যানাম্) দ্বাদশ মাসগুলি বা উত্তম শ্রেণির বিদ্বান্দিগের (ভাগঃ) সেবন করিবার যোগ্য (অসি) হয়, সুতরাং তুমি (চতুষ্পাৎ) গাভি আদি পশু সমূহের (স্পৃতম্) সেবন কর (মরুতাম্) মনুষ্য বা পশুদিগের (আধিপত্যম্) অধিষ্ঠাতা হও, তুমি (পঞ্চবিংশ) পঁচিশ প্রকারের (স্তোমঃ) স্তুতিযোগ্য (অদিত্যৈ) অখন্ডিত আকাশের (ভাগঃ) বিভাগের তুল্য (অসি) হও সুতরাং তুমি (পূষ্ণঃ) পুষ্টিকারক পৃথিবীর (স্পৃতম্) সেবনীয় (ওজঃ) বলকে প্রাপ্ত হইয়া (আধিপত্যম্) অধিকারকে (প্রাপ্নুহি) প্রাপ্ত হও, এবং তুমি (ত্রিণবঃ) সাতাইশ প্রকারের (স্তোমঃ) স্তুতিযোগ্য (দেবস্য) সুখদাতা (সবিতুঃ) পিতার (ভাগঃ) বিভাগ (অসি) হও, সুতরাং তুমি (বৃহস্পতেঃ) বৃহৎ বেদরূপী বাণীর পালক ঈশ্বর প্রদত্ত (আধিপত্যম্) অধিকারকে প্রাপ্ত হও, তুমি (চতুষ্টোমঃ) চতুর্বেদের দ্বারা বলিবার যোগ্য স্তুতিকর্ত্তা, সুতরাং তুমি (গর্ভাঃ) গর্ভতুল্য বিদ্যা ও শুভ গুণগুলির দ্বারা আচ্ছাদিত (স্পৃতাঃ) প্রীতিমান্ সজ্জনগণ যাহাদেরকে জানে তাহাদের (সমীচীঃ) সম্যক্ প্রাপ্তির সাধন (স্পৃতাঃ) প্রীতির বিষয় (দিশঃ) পূর্ব দিক্গুলিকে জান ॥ ২৫ ॥

    भावार्थ - ভাবার্থঃ- যাহারা সুন্দর স্বভাবাদি গুণগুলি গ্রহণ করেন তাঁহারা বিদ্বান্দিগের প্রিয় হইয়া সকলের অধিষ্ঠাতা হন এবং যাহারা সকলের উপর অধিকারী তাঁহারা মনুষ্যদিগের মধ্যে পিতৃ সমান আচরণ করিবেন ॥ ২৫ ॥

    मन्त्र (बांग्ला) - বসূ॑নাং ভা॒গো᳖ऽসি রু॒দ্রাণা॒মাধি॑পত্যং॒ চতু॑ষ্পাৎ স্পৃ॒তং চ॑তুর্বি॒ꣳশ স্তোম॑ऽ আ॒দি॒ত্যানাং॑ ভা॒গো᳖ऽসি ম॒রুতা॒মাধি॑পত্যং॒ গর্ভা॑ স্পৃ॒তাঃ প॑ঞ্চবি॒ꣳশ স্তোমোऽদি॑ত্যৈ ভা॒গো᳖ऽসি॒ পূ॒ষ্ণऽ আধি॑পত্য॒মোজ॑ স্পৃ॒তং ত্রি॑ণ॒ব স্তোমো॑ দে॒বস্য॑ সবি॒তুর্ভা॒গো᳖ऽসি॒ বৃহ॒স্পতে॒রাধি॑পত্যꣳ স॒মীচী॒র্দিশ॑ স্পৃ॒তাশ্চ॑তুষ্টো॒ম স্তোমঃ॑ ॥ ২৫ ॥

    ऋषि | देवता | छन्द | स्वर - বসূনাং ভাগ ইত্যস্য বিশ্বদেব ঋষিঃ । বস্বাদয়ো লিঙ্গোক্তা দেবতাঃ ।
    নিচৃদভিকৃতিশ্ছন্দঃ । ঋষভঃ স্বরঃ ॥

    इस भाष्य को एडिट करें
    Top