Loading...
Close
VedicScriptures VedicScriptures
English
साइडबार
यजुर्वेद अध्याय - 6
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37

मन्त्र चुनें

  • यजुर्वेद का मुख्य पृष्ठ
    • यजुर्वेद - अध्याय 6/ मन्त्र 9
    ऋषिः - दीर्घतमा ऋषिः देवता - सविता आश्विनौ पूषा च देवताः छन्दः - प्राजापत्या बृहती,निचृत् अति जगती स्वरः - धैवतः
    इस मन्त्र को एडिट करें
    7

    दे॒वस्य॑ त्वा सवि॒तुः प्र॑स॒वेऽश्विनो॑र्बा॒हुभ्यां॑ पू॒ष्णो हस्ता॑भ्याम्। अ॒ग्नीषोमा॑भ्यां॒ जुष्टं॒ नियु॑नज्मि। अ॒द्भयस्त्वौष॑धी॒भ्योऽनु॑ त्वा मा॒ता म॑न्यता॒मनु॑ पि॒तानु॒ भ्राता॒ सग॒र्भ्योऽनु॒ सखा॒ सयू॑थ्यः। अ॒ग्नीषोमा॑भ्यां त्वा॒ जुष्टं॒ प्रोक्षा॑मि॥९॥

    स्वर सहित पद पाठ

    दे॒वस्य॑ त्वा॒। स॒वि॒तुः। प्र॒स॒व इति॑ प्रऽस॒वे। अ॒श्विनोः॑। बा॒हुभ्या॒मिति॑ बा॒हुऽभ्याम्। पू॒ष्णः। हस्ता॑भ्याम्। अ॒ग्नीषोमा॑भ्याम्। जुष्ट॑म्। नि। यु॒न॒ज्मि॒। अ॒द्भ्य इत्य॒द्ऽभ्यः। त्वा॒। ओष॑धीभ्यः। अनु॑। त्वा॒। मा॒ता। म॒न्य॒ता॒म्। अनु॑। पि॒ता। अनु॑। भ्राता॑। सगर्भ्य॒ इति॑ सऽगर्भ्यः। अनु॑। सखा॑। सयू॑थ्य इति॑ सऽयू॑थ्यः। अ॒ग्नीषोमा॑भ्याम्। त्वा॒। जुष्ट॑म्। प्र। उ॒क्षा॒मि॒ ॥९॥

    स्वर रहित मन्त्र

    देवस्य त्वा सवितुः प्रसवेश्विनोर्बाहुभ्याम्पूष्णो हस्ताभ्याम् । अग्नीषोमाभ्याञ्जुष्टन्नि युनज्मि । अद्भ्यस्त्वौषधीभ्योऽनु त्वा माता मन्यतामनु पितानु भ्राता सगर्भ्यानु सखा सयूथ्यः । अग्नीषोमाभ्यान्त्वा जुष्टंम्प्रोक्षामि ॥

    स्वर रहित पद पाठ

    देवस्य त्वा। सवितुः। प्रसव इति प्रऽसवे। अश्विनोः। बाहुभ्यामिति बाहुऽभ्याम्। पूष्णः। हस्ताभ्याम्। अग्नीषोमाभ्याम्। जुष्टम्। नि। युनज्मि। अद्भय इत्यद्ऽभ्यः। त्वा। ओषधीभ्यः। अनु। त्वा। माता। मन्यताम्। अनु। पिता। अनु। भ्राता। सगर्भ्य इति सऽगर्भ्यः। अनु। सखा। सयूथ्य इति सऽयूथ्यः। अग्नीषोमाभ्याम्। त्वा। जुष्टम्। प्र। उक्षामि॥९॥

    यजुर्वेद - अध्याय » 6; मन्त्र » 9
    Acknowledgment

    पदार्थ -
    পদার্থঃ- হে শিষ্য ! আমি (সবিতুঃ) সমস্ত ঐশ্বর্য্যযুক্ত (দেবস্য) বেদবিদ্যা প্রকাশকারী পরমেশ্বরের (প্রসবে) উৎপন্ন কৃত এই জগতে (অশ্বিনোঃ) সূর্য্য ও চন্দ্রমার (বাহুভ্যাম্) গুণগুলি দ্বারা অথবা (পূষ্ণঃ) পৃথিবীর (হস্তাভ্যাম্) হস্তের সমান ধারণ ও আকর্ষণ গুণগুলি দ্বারা (ত্বাম্) তোমাকে (আদদে) স্বীকার করি তথা (অগ্নীষোমাভ্যাম্) অগ্নি ও সোমের তেজ ও শান্তি গুণগুলির সহিত (জুষ্টম্) প্রীতি করিয়া (ত্বা) তোমাকে যে ব্রহ্মচর্য্য ধর্মানুকূল জল ও ওষধি আছে সেই সব (অদভ্যঃ) জল ও (ওষধীভ্যঃ) গোধূমাদি অন্নাদি পদার্থ দ্বারা (নিয়ুনজ্মি) নিযুক্ত করি, তোমাকে আমার সমীপ থাকিবার জন্য তোমার (মাতা) জননী (অনু) (মন্যতাম্) অনুমোদন করুক, (পিতা) পিতা অনুমোদন্ করুক, (সগর্ভ্যঃ) সহোদর (ভ্রাতা) ভাই (অনু) অনুমোদন করুক (সখা) মিত্র (অনু) অনুমোদন্ করুক এবং (সয়ূথ্যঃ) তোমার সহবাসী (অনু) অনুমোদিত করুক, (অগ্নীষোমাভ্যাম্) অগ্নি ও সোমের তেজ ও শান্তি গুণসকলে (জুষ্টম্) প্রীতি করতঃ (ত্বা) তোমাকে (প্র উক্ষামি) সেই সব গুণগুলি দ্বারা ব্রহ্মচর্য্যের নিয়ম পালনের জন্য অভিষিক্ত করি ॥ ঌ ॥

    भावार्थ - ভাবার্থঃ- এই সংসারে মাতা-পিতা বন্ধুবর্গও মিত্রবর্গের উচিত যে, স্বীয় সন্তানাদিকে সুশিক্ষা প্রদান করিয়া ব্রহ্মচর্য্য ব্রত ধারণ করাইবেন যাহাতে তাহারা গুণবান্ হয় ॥ ঌ ॥

    मन्त्र (बांग्ला) - দে॒বস্য॑ ত্বা সবি॒তুঃ প্র॑স॒বে᳕ऽশ্বিনো॑র্বা॒হুভ্যাং॑ পূ॒ষ্ণো হস্তা॑ভ্যাম্ । অ॒গ্নীষোমা॑ভ্যাং॒ জুষ্টং॒ নি য়ু॑নজ্মি । অদ্ভ্যস্ত্বৌষ॑ধী॒ভ্যোऽনু॑ ত্বা মা॒তা ম॑ন্যতা॒মনু॑ পি॒তানু॒ ভ্রাতা॒ সগ॒র্ভ্যোऽনু॒ সখা॒ সয়ূ॑থ্যঃ । অ॒গ্নীষোমা॑ভ্যাং ত্বা॒ জুষ্টং॒ প্রোক্ষা॑মি ॥ ঌ ॥

    ऋषि | देवता | छन्द | स्वर - দেবস্য ত্বেত্যস্য দীর্ঘতমা ঋষিঃ । সবিতা আশ্বিনৌ পূষা চ দেবতাঃ । প্রাজাপত্যা বৃহতী ছন্দঃ । মধ্যমঃ স্বরঃ । অগ্নীষোমাভ্যামিত্যস্য পংক্তিশ্ছন্দঃ । পঞ্চমঃ স্বরঃ । অগ্নীষোমাভ্যাং ত্বেত্যস্য য়াজুষী ত্রিষ্টুপ্ ছন্দঃ । ধৈবতঃ স্বরঃ ॥

    इस भाष्य को एडिट करें
    Top