अथर्ववेद - काण्ड 11/ सूक्त 2/ मन्त्र 20
मा नो॑ हिंसी॒रधि॑ नो ब्रूहि॒ परि॑ णो वृङ्ग्धि॒ मा क्रु॑धः। मा त्वया॒ सम॑रामहि ॥
स्वर सहित पद पाठमा । न॒: । हिं॒सी॒: । अधि॑ । न॒: । ब्रू॒हि॒ । परि॑ । न॒: । वृ॒ङ्ग्धि॒ । मा । क्रु॒ध॒: । मा । त्वया॑ । सम् । अ॒रा॒म॒हि॒ ॥२.२०॥
स्वर रहित मन्त्र
मा नो हिंसीरधि नो ब्रूहि परि णो वृङ्ग्धि मा क्रुधः। मा त्वया समरामहि ॥
स्वर रहित पद पाठमा । न: । हिंसी: । अधि । न: । ब्रूहि । परि । न: । वृङ्ग्धि । मा । क्रुध: । मा । त्वया । सम् । अरामहि ॥२.२०॥
अथर्ववेद - काण्ड » 11; सूक्त » 2; मन्त्र » 20
विषय - रुद्र ईश्वर के भव और शर्व रूपों का वर्णन।
भावार्थ -
(नः) हमें (मा हिंसीः) विनाश मत कर। (नः अधिब्रूहि) हमें शिक्षित कर। (नः परि वृङ्-ग्धि) हमारी सब ओर से रक्षा कर। (मा क्रुधः) हम पर कोप मत कर। (त्वया) तुझ से हम (मा सम् अरामहि) युद्ध न करें, तेरे विपरीत न जावें।
टिप्पणी -
(प्र०) ‘रधिब्रूहि’ (च०) ‘रामसि’ इति पैप्प० सं०।
ऋषि | देवता | छन्द | स्वर - अथर्वा ऋषिः। रुद्रो देवता। १ परातिजागता विराड् जगती, २ अनुष्टुब्गर्भा पञ्चपदा जगती चतुष्पात्स्वराडुष्णिक्, ४, ५, ७ अनुष्टुभः, ६ आर्षी गायत्री, ८ महाबृहती, ९ आर्षी, १० पुरः कृतिस्त्रिपदा विराट्, ११ पञ्चपदा विराड् जगतीगर्भा शक्करी, १२ भुरिक्, १३, १५, १६ अनुष्टुभौ, १४, १७–१९, २६, २७ तिस्त्रो विराड् गायत्र्यः, २० भुरिग्गायत्री, २१ अनुष्टुप्, २२ विषमपादलक्ष्मा त्रिपदा महाबृहती, २९, २४ जगत्यौ, २५ पञ्चपदा अतिशक्वरी, ३० चतुष्पादुष्णिक् ३१ त्र्यवसाना विपरीतपादलक्ष्मा षट्पदाजगती, ३, १६, २३, २८ इति त्रिष्टुभः। एकत्रिंशदृचं सूक्तम्॥
इस भाष्य को एडिट करें