अथर्ववेद - काण्ड 20/ सूक्त 126/ मन्त्र 13
सूक्त - वृषाकपिरिन्द्राणी च
देवता - इन्द्रः
छन्दः - पङ्क्तिः
सूक्तम् - सूक्त-१२६
वृसा॑कपायि॒ रेव॑ति॒ सुपु॑त्र॒ आदु॒ सुस्नु॑षे। घस॑त्त॒ इन्द्र॑ उ॒क्षणः॑ प्रि॒यं का॑चित्क॒रं ह॒विर्विश्व॑स्मा॒दिन्द्र॒ उत्त॑रः ॥
स्वर सहित पद पाठवृषा॑कपायि । रेव॑ति । सुऽपु॑त्रे । आत् । ऊं॒ इति॑ । सुऽस्नुषे॑ ॥ घस॑त् । ते॒ । इन्द्र॑ । उ॒क्षण॑: । प्रि॒यम् । का॒चि॒त्ऽक॒रम् । ह॒वि: । विश्व॑स्मात् । इन्द्र॑: । उत्ऽत॑र ॥१२६.१३॥
स्वर रहित मन्त्र
वृसाकपायि रेवति सुपुत्र आदु सुस्नुषे। घसत्त इन्द्र उक्षणः प्रियं काचित्करं हविर्विश्वस्मादिन्द्र उत्तरः ॥
स्वर रहित पद पाठवृषाकपायि । रेवति । सुऽपुत्रे । आत् । ऊं इति । सुऽस्नुषे ॥ घसत् । ते । इन्द्र । उक्षण: । प्रियम् । काचित्ऽकरम् । हवि: । विश्वस्मात् । इन्द्र: । उत्ऽतर ॥१२६.१३॥
अथर्ववेद - काण्ड » 20; सूक्त » 126; मन्त्र » 13
मन्त्र विषय - গৃহস্থকর্তব্যোপদেশঃ
भाषार्थ -
(বৃষাকপায়ি) হে বৃষাকপায়ী! [বৃষাকপি, দৃঢ় প্রচেষ্টাকারী জীবাত্মার বিভূতি] (রেবতি) হে ধনবতী! (সুপুত্রে) হে বীর পুত্রের জননী! (সুস্নুষে) হে বহু সুখ বর্ষণকারী! (আৎ উ) নিরন্তরই (ইন্দ্রঃ) ইন্দ্র [পরম্ ঐশ্বর্যবান্ মনুষ্য] (তে) তোমার (উক্ষণঃ) বৃদ্ধিকারী পদার্থসমূহ (ঘসৎ) ভক্ষন করে, তা হল (প্রিয়ম্) প্রিয় (কাচিৎ-করম্) সুখকে সর্বদিক থেকে একত্রকারী/সংগ্রহকারী (হবিঃ) হবি [ম০ ১২। ঘৃত, জল আদি পদার্থ], [কারণ] (ইন্দ্রঃ) ইন্দ্র [পরম্ ঐশ্বর্যবান্ মনুষ্য] (বিশ্বস্মাৎ) সকল [প্রাণী মাত্র] থেকে (উত্তরঃ) উত্তম॥১৩॥
भावार्थ - মনুষ্য আত্মবলকে নিজের বিভূতিতে সংযুক্ত করে সংসারের/জগতের সকল পদার্থ হতে উপকার/অনুগ্রহ নিয়ে আনন্দ লাভ করুক ॥১৩॥
इस भाष्य को एडिट करें