यजुर्वेद - अध्याय 27/ मन्त्र 28
आ नो॑ नि॒युद्भिः॑ श॒तिनी॑भिरध्व॒रꣳ स॑ह॒स्रिणी॑भि॒रुप॑ याहि य॒ज्ञम्। वायो॑ऽ अ॒स्मिन्त्सव॑ने मादयस्व यू॒यं पा॑त स्व॒स्तिभिः॒ सदा॑ नः॥२८॥
स्वर सहित पद पाठआ। नः॒। नि॒युद्भि॒रिति॑ नि॒युत्ऽभिः॑। श॒तिनी॑भिः। अ॒ध्व॒रम्। स॒ह॒स्रिणी॑भिः। उप॑। या॒हि॒। य॒ज्ञम्। वायो॒ इति॒ वायो॑। अ॒स्मिन्। सव॑ने। मा॒द॒य॒स्व॒। यू॒यम्। पा॒त॒। स्व॒स्तिभि॒रिति॑ स्व॒स्तिऽभिः॑। सदा॑। नः॒ ॥२८ ॥
स्वर रहित मन्त्र
आ नो नियुद्भिः शतिनीभिरध्वरँ सहस्रिणीभिरुप याहि यज्ञम् । वायोऽअस्मिन्सवने मादयस्व यूयम्पात स्वस्तिभिः सदा नः ॥
स्वर रहित पद पाठ
आ। नः। नियुद्भिरिति नियुत्ऽभिः। शतिनीभिः। अध्वरम्। सहस्रिणीभिः। उप। याहि। यज्ञम्। वायो इति वायो। अस्मिन्। सवने। मादयस्व। यूयम्। पात। स्वस्तिभिरिति स्वस्तिऽभिः। सदा। नः॥२८॥
विषय - पुनश्च, तोच विषय -
शब्दार्थ -
शब्दार्थ - हे (वायो) वायू प्रमाणे शक्तिमान (तर्क व पांडित्याने विरोधकांची शक्ती भंग करणारे असे) हे विद्वान, ज्याप्रमाणे वायू (नियुद्भिः) पदार्थांना मिश्रित करते, येते-जाते अथवा सर्वांना सहजपणे उपलब्ध आहे आणि वायू आपल्या (शतीनिभिः) अनेक कार्यांद्वारे (सहस्रिणीभिः) आणि आपल्या हजारों गती वा प्रवाहाद्वारे (वाहतो) आणि (अस्मिन्) आमच्या (सवने) उत्पत्तीचा जो आधार, हे जग जगात (नः) आमच्या (अध्वरम्) विघ्न-बाधादीपासून दूर असलेल्या (यज्ञम्) या संगठन रूप कार्याच्या पूर्वतेसाठी (उप) आमच्याजवळ येतो, तसेच हे विद्वान, आपणही (आयाहि) अवश्य या आणि आम्हाला (मादयस्व) आनंदित करा. हे विद्वज्जनहो, (यूयम्) आपण आपल्या विद्या-ज्ञानाने (स्वस्तिभिः) समस्त कल्याणकारी कामनांसह (नः) आमची (सदा) सदा सर्वकाळी (पात) रक्षा करा ॥28॥
भावार्थ - भावार्त - या मंत्रात वाचकलुप्तोपमा अलंकार आहे. - ज्याप्रमाणे वायू आपल्या विविध प्रकारच्या गती आदी कार्याने सर्व पदार्थांना पोषण देतो, तसे विद्वानांनी देखील सदुपदेशाद्वारा सर्वांना ज्ञानवान करावे. ॥28॥
इस भाष्य को एडिट करेंAcknowledgment
Book Scanning By:
Sri Durga Prasad Agarwal
Typing By:
N/A
Conversion to Unicode/OCR By:
Dr. Naresh Kumar Dhiman (Chair Professor, MDS University, Ajmer)
Donation for Typing/OCR By:
N/A
First Proofing By:
Acharya Chandra Dutta Sharma
Second Proofing By:
Pending
Third Proofing By:
Pending
Donation for Proofing By:
N/A
Databasing By:
Sri Jitendra Bansal
Websiting By:
Sri Raj Kumar Arya
Donation For Websiting By:
N/A
Co-ordination By:
Sri Virendra Agarwal