English
यजुर्वेद - अध्याय 27/ मन्त्र 31
वा॒युर॑ग्रे॒गा य॑ज्ञ॒प्रीः सा॒कं ग॒न्मन॑सा य॒ज्ञम्।शि॒वो नि॒युद्भिः॑ शि॒वाभिः॑॥३१॥
स्वर सहित पद पाठवा॒युः। अ॒ग्रे॒गाऽइत्य॑ग्रे॒ऽगाः। य॒ज्ञ॒प्रीरिति॑ यज्ञ॒ऽप्रीः। सा॒कम्। ग॒न्। मन॑सा। य॒ज्ञम्। शि॒वः। नि॒युद्भि॒रिति॑ नि॒युत्ऽभिः॑। शि॒वाभिः॑ ॥३१ ॥
स्वर रहित मन्त्र
वायुरग्रेगा यज्ञप्रीः साकङ्गन्मनसा यज्ञम् । शिवो नियुद्भिः शिवाभिः ॥
स्वर रहित पद पाठ
वायुः। अग्रेगाऽइत्यग्रेऽगाः। यज्ञप्रीरिति यज्ञऽप्रीः। साकम्। गन्। मनसा। यज्ञम्। शिवः। नियुद्भिरिति नियुत्ऽभिः। शिवाभिः॥३१॥
विषय - विद्वानांनी काय केले पाहिजे, याविषयी
शब्दार्थ -
शब्दार्थ - हे विद्वान, जसे (वायुः) हे पवन, (नियुद्भिः) आपल्या सुनिश्‍चित अशा (शिवाभिः) मंगलकारी कार्यांद्वारे (यज्ञम्) यज्ञाच्या प्रसंगी (गन्) येतो (यज्ञामुळे उष्णतेमुळे वायूचे गमनागमन क्रिया वाढते) तद्वत (शिवः) कल्याणकारी (अग्रेग्राः) अग्रगामी आपण (यज्ञपीः) यज्ञाच्या पुर्णतेसाठी (मनसा) खर्‍या भावने (साकम्) सह यज्ञाच्या वेळी इथे या (अशी आम्हा याज्ञिकांची प्रार्थना आहे) ॥31॥
भावार्थ - भावार्थ - या मंत्रात वाचकलुप्तोपमा अलंकार आहे. या मंत्रात (आ. याहि) हे शब्द नाहीत, पण या दोन शब्दांची अनुवृत्ती मागील मंत्रातून घेण्यात आली आहे. जसा वायू अनेक पदार्थांसह यत्र-तत्र जातो-येतो, त्याप्रमाणे विद्वानांनी धर्ममय कर्म वा कार्यक्रमात जावे आपल्या ज्ञान-विज्ञानाचा लाभ जनांस करून द्यावा. ॥31॥
इस भाष्य को एडिट करेंAcknowledgment
Book Scanning By:
Sri Durga Prasad Agarwal
Typing By:
N/A
Conversion to Unicode/OCR By:
Dr. Naresh Kumar Dhiman (Chair Professor, MDS University, Ajmer)
Donation for Typing/OCR By:
N/A
First Proofing By:
Acharya Chandra Dutta Sharma
Second Proofing By:
Pending
Third Proofing By:
Pending
Donation for Proofing By:
N/A
Databasing By:
Sri Jitendra Bansal
Websiting By:
Sri Raj Kumar Arya
Donation For Websiting By:
N/A
Co-ordination By:
Sri Virendra Agarwal