Loading...
Close
VedicScriptures VedicScriptures
English
साइडबार
यजुर्वेद अध्याय - 5
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43

मन्त्र चुनें

  • यजुर्वेद का मुख्य पृष्ठ
    • यजुर्वेद - अध्याय 5/ मन्त्र 32
    ऋषिः - मधुच्छन्दा ऋषिः देवता - अग्निर्देवता छन्दः - स्वराट् ब्राह्मी त्रिष्टुप्, स्वरः - धैवतः
    इस मन्त्र को एडिट करें
    4

    उ॒शिग॑सि क॒विरङ्घा॑रिरसि॒ बम्भा॑रिरव॒स्यूर॑सि दुव॑स्वाञ्छु॒न्ध्यूर॑सि मार्जा॒लीयः॑। स॒म्राड॑सि कृ॒शानुः॑ परि॒षद्यो॑ऽसि॒ पव॑मानो॒ नभो॑ऽसि प्र॒तक्वा॑ मृ॒ष्टोऽसि हव्य॒सूद॑नऽऋ॒तधा॑मासि॒ स्वर्ज्योतिः॥३२॥

    स्वर सहित पद पाठ

    उ॒शिक्। अ॒सि॒। क॒विः। अङ्घा॑रिः। अ॒सि॒। बम्भा॑रिः। अ॒व॒स्यूः। अ॒सि॒। दुव॑स्वान्। शु॒न्ध्यूः। अ॒सि॒। मा॒र्जा॒लीयः॑। स॒म्राडिति॑ स॒म्ऽराट्। अ॒सि॒। कृ॒शानुः॑। प॒रि॒षद्यः॑। प॒रि॒षद्य॒ इति॑ परि॒ऽसद्यः॑। अ॒सि॒। पव॑मानः। नभः॑। अ॒सि॒। प्र॒तक्वेति॑ प्र॒ऽतक्वा॑। मृ॒ष्टः। अ॒सि॒। ह॒व्य॒सूद॑न॒ इति॑ हव्य॒ऽसूद॑नः। ऋ॒तधा॒मेत्यृ॒तऽधा॑मा। अ॒सि॒। स्व॑र्ज्योति॒रिति॒ स्वः॑ऽज्योतिः॑ ॥३२॥

    स्वर रहित मन्त्र

    उशिगसि कविरङ्ङ्घारिरसि बम्भारिरवस्यूरसि दुवस्वाञ्छुन्ध्यूरसि मार्जालीयः सम्राडसि कृशानुः परिषद्यो सि पवमानो नभोसि प्रतक्वा मृष्टोसि हव्यसूदनऽऋतधामासि स्वर्ज्यातिः समुद्रोसि ॥

    स्वर रहित पद पाठ

    उशिक्। असि। कविः। अङ्घारिः। असि। बम्भारिः। अवस्यूः। असि। दुवस्वान्। शुन्ध्यूः। असि। मार्जालीयः। सम्राडिति सम्ऽराट्। असि। कृशानुः। परिषद्यः। परिषद्य इति परिऽसद्यः। असि। पवमानः। नभः। असि। प्रतक्वेति प्रऽतक्वा। मृष्टः। असि। हव्यसूदन इति हव्यऽसूदनः। ऋतधामेत्यृतऽधामा। असि। स्वर्ज्योतिरिति स्वःऽज्योतिः॥३२॥

    यजुर्वेद - अध्याय » 5; मन्त्र » 32
    Acknowledgment

    शब्दार्थ -
    शब्दार्थ - हे जगदीश्‍वर, आपण (उशिक्) कान्तिमान, कीर्तीमान (असि) आहेत, (अंघारिः) कपटपूर्ण आचरण करणार्‍या प्राण्यांचे वैरी व (कविः) क्रान्तप्रज्ञ (असि) आहेत. (बम्भारिः) बन्धनाचे शत्रू आणि वारा आदी तन्तूंचे विस्तार करणारे (असि) आहात. (दुवस्वान्) प्रशंसनीय व सेवनीय तसेच (सम्राट) उत्तम प्रकाशमान (कीर्तिमान) (असि) आहात. (कृशानुः) पदार्थांना अतिसूक्ष्म करणारे व (पवमानः) पवित्र वा शुद्ध करणारे आहात. (परिषद्यः) सभेमधे-कल्याण कारी (असि) आहात. (विद्वानांना सभा, परिषद आदीमधे ज्ञान व प्रेरणा देणारे आहात) (प्रतक्वा) हर्ष व नित्य आनन्दयुक्त आहात आणि (नभः) दुसर्‍याच्या पदार्थांचे हरण करणार्‍या चोर, दुष्ट आदींचा नाश करणारे (असि) आहात. (हव्यसूदनः) होम करण्यास योग्य अशा द्रव्यादीचे प्रदाता, उत्पत्तिकर्ता आणि (मृष्टः) आम्हास सुख आणि दुःख सहन करण्याची शक्ती देणारे (असि) आहात,(स्वज्यातिः) अंतरिक्षाला प्रकाशित करणारे (ऋतधामा) सत्य धामयुक्त (असि) आहात. या सर्व गुणांनी युक्त असे आपणच सर्व मनुष्यांकरिता एकमेव उपास्यदेव आहात. आम्ही आपणांस याच प्रकारे जाणतो व मानतो. ॥32॥

    भावार्थ - भावार्थ - या मंत्रात उपमा अलंकार आहे. ज्या परमेश्‍वराने संपूर्ण गुणांनी समृद्ध अशा जगाची रचना केली आहे, सर्व मनुष्यांनी संपूर्ण गुणवान अशा त्या परमेश्‍वराची उपासना केली पाहिजे ॥32॥

    इस भाष्य को एडिट करें
    Top