English
अथर्ववेद - काण्ड 20/ सूक्त 34/ मन्त्र 2
यः पृ॑थि॒वीं व्यथ॑माना॒मदृं॑ह॒द्यः पर्व॑ता॒न्प्रकु॑पिताँ॒ अर॑म्णात्। यो अ॒न्तरि॑क्षं विम॒मे वरी॑यो॒ यो द्या॒मस्त॑भ्ना॒त्स ज॑नास॒ इन्द्रः॑ ॥
स्वर सहित पद पाठय: । पृ॒थि॒वीम् । व्यथ॑मानाम् । अदृं॑हत् । य: । पर्व॑तान् । प्र । कु॑पितान् । अर॑म्णात् ॥ य: । अ॒न्तरि॑क्षम् । वि॒ऽम॒मे । वरी॑य: । य: । द्याम् । अस्त॑भ्नात् । स: । ज॒ना॒स॒: । इन्द्र॑: ॥३३.२॥
स्वर रहित मन्त्र
यः पृथिवीं व्यथमानामदृंहद्यः पर्वतान्प्रकुपिताँ अरम्णात्। यो अन्तरिक्षं विममे वरीयो यो द्यामस्तभ्नात्स जनास इन्द्रः ॥
स्वर रहित पद पाठय: । पृथिवीम् । व्यथमानाम् । अदृंहत् । य: । पर्वतान् । प्र । कुपितान् । अरम्णात् ॥ य: । अन्तरिक्षम् । विऽममे । वरीय: । य: । द्याम् । अस्तभ्नात् । स: । जनास: । इन्द्र: ॥३३.२॥
अथर्ववेद - काण्ड » 20; सूक्त » 34; मन्त्र » 2
मन्त्र विषय - পরমেশ্বরগুণোপদেশঃ
भाषार्थ -
(যঃ) যে [পরমেশ্বর] (ব্যথমানাম্) চলন্ত (পৃথিবীম্) পৃথিবীকে (অদৃংহৎ) দৃঢ় করেছেন, (যঃ) যিনি (প্রকুপিতান্) প্রকুপিত (পর্বতান্) মেঘসমূহকে (অরম্ণাৎ) স্থির করেছেন। (যঃ) যিনি (বরীয়ঃ) অধিক বিস্তারিত (অন্তরিক্ষম্) আকাশকে (বিমমে) পরিমাপ করেছেন, (যঃ) যিনি (দ্যাম্) সূর্যকে (অস্তভ্নাৎ) স্তম্ভের ন্যায় স্থাপিত করেছেন, (জনাসঃ) হে মনুষ্যগণ ! (সঃ) তিনি (ইন্দ্রঃ) ইন্দ্র [পরম ঐশ্বর্যবান পরমেশ্বর] ॥২॥
भावार्थ - যে পরমাত্মা সূর্যের আকর্ষণ দ্বারা পৃথিবীকে স্থিত করেন, কিরণ দ্বারা আহরিত জল বর্ষণ করেন, এবং আকাশের মধ্যে সূর্যকে স্তম্ভের ন্যায় দৃঢ়রূপে স্থাপিত করে অনেক লোকসমূহকে সূর্যের আকর্ষণে সকল দিকে আবর্তন করান, সেই পরমেশ্বরের উপাসনা দ্বারা আত্মবল বৃদ্ধি করো ॥২॥
इस भाष्य को एडिट करें