अथर्ववेद - काण्ड 20/ सूक्त 34/ मन्त्र 9
यस्मा॒न्न ऋ॒ते वि॒जय॑न्ते॒ जना॑सो॒ यं युध्य॑माना॒ अव॑से॒ हव॑न्ते। यो विश्व॑स्य प्रति॒मानं॑ ब॒भूव॒ यो अ॑च्युत॒च्युत्स ज॑नास॒ इन्द्रः॑ ॥
स्वर सहित पद पाठयस्मा॑त् । न । ऋ॒ते । वि॒ऽजय॑न्ते । जना॑स: । यम् । युध्य॑माना: । अव॑से । हव॑न्ते ॥ य: । विश्व॑स्य । प्र॒ति॒ऽमान॑म् । ब॒भूव॑ । य: । अ॒च्यु॒त॒ऽच्युत् । स: । ज॒ना॒स॒: । इन्द्र॑: ॥३४.९॥
स्वर रहित मन्त्र
यस्मान्न ऋते विजयन्ते जनासो यं युध्यमाना अवसे हवन्ते। यो विश्वस्य प्रतिमानं बभूव यो अच्युतच्युत्स जनास इन्द्रः ॥
स्वर रहित पद पाठयस्मात् । न । ऋते । विऽजयन्ते । जनास: । यम् । युध्यमाना: । अवसे । हवन्ते ॥ य: । विश्वस्य । प्रतिऽमानम् । बभूव । य: । अच्युतऽच्युत् । स: । जनास: । इन्द्र: ॥३४.९॥
अथर्ववेद - काण्ड » 20; सूक्त » 34; मन्त्र » 9
मन्त्र विषय - পরমেশ্বরগুণোপদেশঃ
भाषार्थ -
(যস্মাৎ ঋতে) যাকে ছাড়া (জনাসঃ) মনুষ্য (ন) না (বিজয়ন্তে) বিজয়ী হয়, (যম্) যাকে (যুধ্যমানাঃ) যুদ্ধরত মনুষ্য (অবসে) রক্ষার জন্য (হবন্তে) আহ্বান করে। (যঃ) যিনি (বিশ্বস্য) সংসারের (প্রতিমানম্) প্রত্যক্ষ পরিমাপের সাধন এবং (যঃ) যিনি (অচ্যুতচ্যুৎ) অচ্যুতদেরও চ্যুতকারী (বভূব) হয়/হন, (জনাসঃ) হে মনুষ্যগণ ! (সঃ) তিনিই (ইন্দ্রঃ) ইন্দ্র [পরম ঐশ্বর্যবান্ পরমেশ্বর] ॥৯॥
भावार्थ - যে জগদীশ্বরের উপাসনা দ্বারা মনুষ্য যুদ্ধে জয়ী হয়, যিনি সমগ্র সংসারকে সঠিকভাবে জানেন এবং যিনি অত্যন্ত দৃঢ়স্বভাবযুক্তদের বশে রাখেন, সেই পরমেশ্বরের উপাসনা সকলে করে/করুক॥৯॥
इस भाष्य को एडिट करें